E-posta 15.10.2009'de eklendi.

Yeni kanser ilaçları, daha radikal ameliyat yöntemlerinin kullanılması ve hastaların bilinçlenmesi, kanserin tedavisinde
başarıyı arttırıyor...

Kanser tedavisi başarı oranlarında artık yüz güldüren sonuçlar alınabiliyor. Anadolu Sağlık Merkezi'nden Medikal Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Haluk Onat ve Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Metin Çakmakçı kanser tedavisinde yaşanan son gelişmeleri anlattı.

YENİ YÖNTEMLER

Kanser tehdidi giderek büyüyor. Bu konuda ne düşünüyorsunuz?

Kanser şu anda kalp hastalıklarından sonra ölüme neden olan en önemli ikinci hastalık. Ancak kanser görülme sıklığı gittikçe artmakta ve yıllar içinde kalp hastalığının da önüne geçme olasılığı var. Bunun artmasının nedenlerinin başında yaş faktörü geliyor.

Bu artışı sizce ne tetikliyor?

Sigara kullanımı, beslenme alışkanlıkları, gıdalardaki katkı maddeleri, sanayinin yol açtığı hava kirliliği kanseri tetikleyen en önemli nedenler. Kansere neden olan bilinen etkenlerden mümkün olduğunca uzak kalmak kanserden korunmada çok önemli faktör. Cep telefonlarının kanser yaptığına dair kesin bir bilgi yok elimizde ama riski artırabilir.



Kanserin tedavi yöntemleri son yıllarda ne gibi gelişmeler gösterdi?

Kanser tanısının erken dönemde konulması, teknolojinin gelişmesi, hekimlerin bu konuda bilgilenmesi ve hastaların bilinçlendirilmesi ile tedavi yöntemlerinde önemli bir mesafe kaydedilmiştir. Kişilerin her yıl düzenli olarak check-up ve sağlık kontrolleri yaptırmaları, kansere yakalansalar bile erken tanı konulabilmesini ve iyileşme oranlarının yükseltilmesini sağlar.

Hastalığın ileri dönemleri için ise ilaç tedavisinde çok büyük gelişmeler kaydedilmiştir. Kanserin ilerlediği hastalarda artık hedefimiz kişinin bu hastalıkla yaşamasını sağlamaktır. Son yıllarda hastanın ölümünü engelleyen ve yaşamasını devam ettirmesini sağlayan ilaçlar geliştirilmiştir.

Bu ilaçları, 'hedefe yönelik ilaçlar' olarak adlandırıyoruz. Kanserin gelişimini durdurabilen bu ilaçların sayısı gün geçtikçe artmaktadır. Bunlar sayesinde hastaların ömrünün uzatılması mümkün hale gelmiştir.

Kanser tedavisinde hangi yöntemler kullanılmaktadır?

Kanser tedavisinde üç farklı yaklaşım vardır. Bunlar genellikle birlikte kullanılır. Bunlardan birisi cerrahi, yani ameliyattır. İkincisi ilaç tedavisi yani kemoterapi ve biyolojik ilaçlar. (Hedefe yönelik ilaçlar, hormonlar vs), üçüncüsü ise radyoterapi yani ışın tedavisidir. Hemen hemen bütün kanser türlerinden bunların farklı kombinasyonları kullanılır.

Kanserlerin hepsi tümöral bir doku yapmayabilir. Örneğin kan kanseri tümör kitlesine yol açmaz. Ama aralarında mide kanseri, böbrek kanseri, beyin kanseri gibi birçok kanser türü tümöre yol açar. Cerrahinin rolü; oluşan o tümörü ve onunla ilişkili dokuları çıkartmaktır. Buna ek olarak ilaç ya da ışın tedavisi uygulanabilir. Tabii bunların sıralaması değişebilir.

HASTAYA ÖZEL

Cerrahi yöntemde son 10 yılda ne gibi gelişmeler yaşandı?

Son on yılda daha radikal ameliyatlar yapabilir olduk. Artık çok daha geniş ve agresif işler yapabiliyoruz. İkincisi, minimal invaziv cerrahi kanser tedavisinde de kendine yer buldu. Üçüncüsü, hastaya özel davranabiliyoruz.

Örneğin, başta meme olmak üzere bir grup kanser ameliyatında eskiden her hastada koltuk altındaki bütün lenf nodları çıkartılıyordu. Ama günümüzde öyle teknikler gelişti ki, seçerek, ameliyat sırasında bir takım radyoaktif maddelerle işaretlediğimiz lenf nodlarının tutulumuna bakarak ameliyatları şekillendirebiliyoruz.

Yine alet ve teknolojide değişiklikler oldu. Bunun sayesinde ameliyat süreleri kısaldı ve daha kansız ameliyatlar gerçekleştirebilir olduk. Kısacası sonuçlar iyileşti. Bir de artık, gereksiz yere, büyük ameliyatlar yapmadan da hastaları tedavi edebiliyoruz


Gelecekte cerrahinin yeri değişebilir mi?
Evet, azalabilir. Tümöre odaklı, çok daha başarılı ve etkili ilaçların geliştirilmesiyle birlikte gelecekte daha az hastanın ameliyat edilmesi gerekebilir.