Gıda katkı maddelerini tanıyormuyuz? Neler?

Tek başına gıda olarak tüketilmeyen, besleyici değeri olan veya olmayan, üretim, işleme gibi aşamalarda koruma, stabilize etme gibi teknolojik amaçlarla gıdaya ilave edilen, doğrudan ya da dolaylı olarak o gıdanın bileşeni haline gelen maddelere gıda katkı maddeleri denir. Gıda katkı maddeleri, gıdaları zararlı etkenlerden korumak, yapılarını, tatlarını iyileştirmek için kullanılır.

Gıda Katkı Maddelerinin Çeşitleri

Kullanım amacına göre gıda katkı maddeleri dört temel grupta toplanabilir. Bu gruplar aşağıdaki gibidir:

Raf ömrünü uzatan katkı maddeleri

Duyusal özellikleri değiştiren katkı maddeleri

Beslenme değerini düzenleyen katkı maddeleri

İşlem yardımcı maddeleri

Raf ömrünü uzatan katkı maddeleri

Raf ömrünü uzatan katkı maddeleri gıdaları bozulmalara ve oksitlenmeye karşı korurlar. Aynı zamanda bakteri, küf, maya bozulmalarından da gıdayı koruyarak raf ömrünü uzatırlar. Bunlar:

Asitlik düzenleyiciler (asetik asit, sodyum ve potasyum tuzları)
Antimikrobiyel maddeler (nitrit, nitrat, benzoik asit vb.)
Antioksidanlar maddelerdir (sorbik asit, BHT vb.)

Duyuları değiştiren katkı maddeleri
Bu maddeler gıdaları duyularımızı etkileyecek şekilde modifiye ederler. Duyusal özellikleri değiştiren katkı maddeleri aşağıdaki gibidir:

Renklendiriciler (Tartrazin, indigotin vb)
Lezzet artırıcılar (MSG E621)
Kıvam artırıcılar

Beslenme değerini düzenleyen katkı maddeleri
Beslenme değerini düzenleyen katkılara doğal ve yapay tatlandırıcılar, gıdaları vitamin, mineral, lif gibi besin öğeleri açısından zenginleştirmeye yarayan katkılar girmektedir.

B1, B2, niasin gibi vitaminler
A, D vitaminleri

Doğal ve Yapay Tatlandırıcılar
İşlem yardımcı katkı maddeleri

kimyasal reaksiyonları kolaylaştıran ve hızlandıran maddelerdir.

Starterler
Enzimler
Taşıyıcılar Gıda Katkı Maddelerinin Özellikleri

Gıda katkı maddeleri ve kullanım oranları yasalarca belirlenmiş ve izin verilen miktarlarda olmalıdır.

Kullanım amacı ve hedefi olmalıdır.

İnsan sağlığına zararı olmamalıdır.
Tüketiciyi yanıltacak şekilde kullanılmamalıdır.

Gıdaların özellikleriyle uyumlu olmalı, besin değerlerini düşürmemelidir.

Pahalı olmamalı, kullanımı rahat olmalıdır.

AB ile uyum süreci dahilinde ülkemizde de gıda katkı maddeleri ile ilgili düzenlemeler AB mevzuatına uyumlu hale getirilmiş, AB mevzuatının bir uyarlaması olan Türk Gıda Kodeksi Gıda Katkı Maddeleri Yönetmeliği ve ilgili tebliğler yürürlüğe girmiştir. Mevzuatın uygulayıcısı T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü’dür.

Beslenme ve Yaşam Haberleri

Gıda katkı maddelerini tanıyormuyuz? Neler?

Tek başına gıda olarak tüketilmeyen, besleyici değeri olan veya olmayan, üretim, işleme gibi aşamalarda koruma, stabilize etme gibi teknolojik amaçlarla gıdaya ilave edilen, doğrudan ya da dolaylı ola

Evde yemeklerimizi nasıl muhafaza etmeliyiz?

Pişmiş yemekler oda sıcaklığında 2 saatten fazla bırakılmamalı ve servis edilene kadar sıcaklık 70 °C üzerinde tutulmalıdır. Tüm pişmiş ve kolay bozulabilir gıdalar uygun soğuklukta muhafaza

Gıda güvenliği nasıl anlaşılır? Nedir?

Gıda güvenliği, sağlık açısından bir risk içermeyen gıda üretimini sağlamak amacıyla üretimin tüm aşamalarında alınması gereken önlemleri ifade eden bir disiplindir. Sağlıklı beslenme ve sağlıklı yaşa

İster Kore usulü ister Türk usulü turşu nasıl ortaya çıktı?

Turşu yapımının en az 4000 yıllık bir geçmişe sahip olduğunu biliyor muydunuz? Mezopatamya da Babil ve Sümerler yiyecekleri uzun süre nasıl saklayabiliriz sorusu ile yola çıkarak yiyecekleri tuzlu

Ekşi mayalı ekmek nedir? Fermantasyon nedir?

Ekşi mayalı ekmek nedir? un ve suyla oluşturulmuş ekşi mayanın fermente edildiği ekmeğe ekşi mayalı ekmek denir. Ekşi mayalı ekmek zeytinli,tam buğdaylı siyezli gibi çeşitleri olabilir. Glise

Ekşi maya geçmişten günümüze teknikleri süper ipuçları

Önce ekşi maya nedir ? Bu sorunun cevabı unun doğal olarak içinde bulunan ekmek mayasının ve ortamda bulunan laktik asitlerin suyun yardımı ve ortam sıcaklığının etkisi ile birlikte aktive olan

Glütensiz yaşa sağlıklı kal

Günümüzde glütensiz beslenmeye geçen kişilerin gittikçe sayısı artmaktadır.Glüten sindirim zorlaştıran bir proteindir. Glütensiz unlu mamüller popülerleşerek arta bir trend olarak önümüze çıkmaktad

Evde Yoğurt Yapmanın Sırrı: Doğal, Taş Gibi Tutan Lezzet

Evde yapılan yoğurt, hem sağlıklı hem de güvenilir olmasıyla son yıllarda yeniden mutfakların gözdesi haline geldi. Marketlerde satılan hazır yoğurtlar pratik olsa da, evde yapılan yoğurdun tadı v

Marine Edilmiş Tavuk Göğsü: Yumuşacık ve Lezzetli Bir Sır

Tavuk göğsü, sağlıklı ve yağsız yapısıyla mutfakların vazgeçilmez protein kaynağıdır. Ancak çoğu zaman kuru veya sert pişirme hataları yüzünden tadını tam alamayız. İşte bu noktada devreye mutfakl

Sevilma Zeytin Bahçesi Türkiye’nin ilk Slow Food Çiftliği oldu

Doğayla uyumlu tarımsal üretim için küresel ölçekte örnek teşkil eden Sevilma Zeytin Bahçesi, Türkiye’nin ilk Slow Food Çiftliği olarak tescillendi. Seferihisar Orhanlı köyündeki Sevilma Zeytin Bahçe