E-posta 15.10.2009'de eklendi.

Dişlerini iyi temizlemeyenleri diş taşlarının ardından dişeti hastalıkları bekliyor. Ağız kokusu, kanama, dişetlerinde çekilme gibi sorunların yanı sıra, dişeti hastalıkları çene kemiğini bile eritebiliyor. Bunun sonucundaki tek kayıp ise sadece diş değil; kişi diyabet hastası olabiliyor, kalp ve akciğer sorunları yaşayabiliyor

editepe Üniversitesi Diş hekimliği Fakültesi Periodontoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Selçuk Yılmaz, dişeti hastalıkları ve tedavi yöntemleriyle ilgili soruları yanıtladı...

Sağlıklı dişeti nasıl görünür?
Sağlıklı dişeti açık pembe renkli, mat, yüzeyi portakal kabuğu görünümünde, sert kıvamlı ve kanamayan özelliktedir.

Dişeti hastalıkları neden olur?
Dişeti hastalıklarının birinci nedeni, düzenli ve etkili fırçalama yapılmaması sonucunda dişlerin bütün yüzeylerinde, diş-dişeti birleşiminde ve diş aralarında biriken, içinde pek çok mikrop barındıran ve 'mikrobiyal dental plak' adı verilen birikintilerdir. Bu plak temizlenmezse, mikropların ürettiği zararlı maddeler diş çürüklerine ve dişeti hastalıklarına neden olur.



Mikrobiyal dental plak olduğu nasıl anlaşılır?
Mikrobiyal dental plak diş ile aynı renkte olduğu için gözle tespit edilmesi güçtür. Plağın yapısı yumuşaktır, diş fırçası ve diş ipi kullanımı ile diş yüzeyinden kolayca uzaklaşır. Bu plak temizlenmezse sertleşir ve diş taşı oluşur. Diş taşı plağın hızlı birikmesine yol açar. Böylece iltihap hızlı ilerler.

Dişeti hastalıkları neler?
Dişeti hastalıkları, basit bir dişeti iltihabından (gingivitis) çene kemiklerinin eridiği, dişlerin sallanarak kaybedildiği şiddetli enfeksiyonlara (periodontitis) kadar geniş bir alan kapsar. Hastalıklarla birlikte dişetleri şişer, kızarır, kanar, çekilir; diş boyları uzar; ağız kokusu meydana gelir; dişler yer değiştirir, araları açılır ve diş sonunda kaybedilir. Dişeti hastalığının en önemli belirtilerinden biri olan dişeti kanaması, diş fırçalarken, sert gıdalar yerken, bazen de kendiliğinden meydana gelir.

Dişeti hastalıkları nasıl teşhis edilir?
Bu hastalıklar genellikle kronik seyreden hastalıklardır. Hastalık var olmasına rağmen, bir süre hiç fark edilmeyebilir. Dişetleri kanıyorsa ve büyümüşse, diş taşları var ise, kimi zaman dişetleri çekilmiş ve dişler uzamışsa, bazı dişler yer değiştirmiş ve araları açılmışsa, dişler sallanıyorsa, ağızda kötü bir tat ve kötü bir koku varsa, mutlaka bir dişeti hastalıkları uzmanına gidilmelidir.

Dişeti hastalığının başka nedenleri var mı?
Bilindiği gibi, en önemli etken mikrobiyal dental plaktır. Ancak sistemik, çevresel ve kalıtsal bazı faktörler de hastalığın gelişimi için risk faktörüdür.

İlaç kullanımı dişeti hastalığı yapar mı?
Çeşitli sistemik hastalıkların tedavisi amacıyla kullanılan ilaçlar, dişetlerinde büyüme ile sonuçlanabilir. Epilepsi tedavisinde, organdoku nakli sonrasında, kalp hastalıklarında kullanılan bazı ilaçlar diş etlerine zarar verebilir

Sigara kullanımı dişeti hastalığı için risk faktörü sayılabilir mi?
Sigaranın periodontal hastalıklardaki kemik kaybının artışında bir risk faktörü olduğu ve periodontal tedavilere karşı doku cevabını azalttığı biliniyor. Sigara içme seviyesi ile tedavi cevabı arasındaki ilişkiyi değerlendiren çalışmalarda, günde 10 adetten fazla sigara içen hastalarda tedavideki başarı oranının düştüğü bildirilmiştir.

Dişeti hastalıkları kalıtsal mı?
Genetik faktörler hastalığı etkileyebilir. Birinci neden olmamakla birlikte, bazı kişilerin diğerlerine oranla bu hastalıklara karşı daha yatkın oldukları bilinmektedir.

Bu hastalıkların tedavisi var mı?
Evet. Periodontal tedavi, dişleri çevreleyen yumuşak ve sert dokulara ait hastalıkların iyileştirilmesini, bu hastalıkların meydana getirdiği yıkımların düzeltilmesini amaçlar. Bu nedenle, tedavinin ilk aşaması hastalığın esas etkeni olan dental plağın hasta tarafından fırça/diş ipi/arayüz fırçası kullanılarak temizlenmesi ve üzerindeki birikintilerin diş hekimi tarafından özel aletlerle uzaklaştırılmasıdır. 'Başlangıç tedavisi' olarak isimlendirilen bu aşama periodontal işlemlerin temelidir. Basit dişeti iltihaplarında tek başına bir tedavi yöntemi olabildiği gibi, ileri durumlarda periodontal operasyona hazırlık amacıyla kullanılır. İltihaplı dişetini, büyümüş dişetini, çekilmiş dişetini, diş-dişeti arasında çene kemiklerinin erimesine bağlı olarak meydana gelmiş boşlukları (cep) ve kemik erimesini tedavi etmek amacıyla genellikle lokal anestezi altında yapılan cerrahi işlemlere 'periodontal operasyon' denir. Bu operasyonlarda, yeni kemik oluşumu hedeflendiğinde, yardımcı biomateryaller (kemik tozu, membran vs) kullanılır.