E-posta 15.10.2009'de eklendi.

Bu hastalık hamileliğin ilk üç ayında omuriliğin kapanıp bir tüp haline gelmesi sırasında oluşan bir problem. Bunun sonucunda omurilik belli bir bölgede kapanıp tüp haline gelemediği için üzerindeki anatomik tabakalar oluşamıyor. Bu sebeple bebek sırtında açık bir bölge ile doğuyor. Acıbadem Hastanesi Pediatrik Beyin Cerrahisi’nden Prof. Dr. Memet Özek "Spina bifida, santral sinir sisteminin en zor vakalarından biridir. Bir insanın hayatta kalabildiği en ağır sinir sistemi olayıdır." diyor. Ancak maalesef ülkemizde her 1000 bebekten biri spina bifidalı olarak doğuyor. Oysa ki bu hastalıktan korunmak hiç de zor değil. Tek yapmanız gereken planlı bir hamilelik dönemi geçirmek. Hamilelikten önceki 3 ay ve hamileliğin ilk 3 ayında folik asit alarak bebeğinizi yaşam boyu etkileyecek bir hastalıktan korumanız mümkün.

Türkiye’nin Sorunu

Spina bifida ülkemizde gerçek bir sağlık problemi olarak kabul ediliyor. Prof. Dr. Memet Özek bu durumun geri kalmışlığın bir göstergesi olduğunu söyleyerek şöyle devam ediyor: "Bu hastalık bir ülkede sağlık sisteminin geri olduğunu ölçmek için bakılacak iki, üç faktörden biri. Bizdeki 1000’de 1 oranı çok yüksek bir oran. Bugün Danimarka’da son 8 senede böyle doğmuş bir bebek yok. Oysa Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi klinik serisinde son 7 senede 500’den fazla ameliyat yapıldı. Bu, çok ciddi bir rakamdır. Bizim hekim olarak ana hedefimiz bu bebeklerin doğmaması için koruyucu tedbirleri almaktır."



Planlı Hamilelik Şart

Spina bifidanın en önemli sebebi folik asit eksikliği. Bu eksiklik yüzünden hamileliğin 1. ayının sonunda omuriliğin sergilemesi gereken gelişme olamıyor. Böylece o kısım açıkta kalıyor. Bunun tedbiri nedir? Tabii ki planlı hamilelik. Bir kadın hamile olduğunu ilk bir ay içinde fark ediyor. O andan sonra kiloyla da folik asit alınsa zaten geç kalınmış oluyor. Peki ne yapmalı? Elbette, hamileliğin üç ay öncesinden folik asit almaya başlamalı ve gebeliğin ilk üç ayında da devam ettirmeli. Böylece spina bifida konusunda bir ölçüde garanti sağlanmış olabilir.

Karşılaşılan Sorunlar

Spina Bifida hamileliğin ilk trimesterinde omuriliğin kapanıp bir tüp haline gelmesi sırasında oluşan bir sorun. Bu hastalarda omurilikle birlikte beyinde de bazı problemler görülüyor ve bu çocukların ömür boyu yakın takibi gerekiyor. Bu hastalıkta erken müdahalenin şart olduğunu belirten Prof. Dr. Özek "ilk 36 saat içinde bu bebekler kesinlikle ameliyat edilmelidir. Çünkü omuriliğin ortamla ilişkili olması beyin omurilik sıvısının dış ortamla ilişkili olması demektir. Burasının mikrop kapması ise bebeğin menenjit olmasına neden olur. Onun menenjit olması bir dolu sorunla doğmuş bu bebeğin yeni bir sorunla veya ek sorunlarla boğuşması anlamına gelir" diyor.

Ameliyat Sonrası Bakım

Spina bifida ile doğan çocukların yaşamını devam ettirebilmesinin yolu ilk 36 saatte ameliyat olmasından geçiyor. Türkiye’de bu tip ameliyatlar başta Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi olmak üzere üniversite hastanelerinde yapılıyor. Acıbadem Hastanesi’nde de bu ameliyat başarıyla uygulanmakta. Prof. Dr. Özek ameliyat kadar ameliyat sonrası bakımın da önemine değinerek şunları söylüyor: " Bu bebeklere ameliyat sırasında uygulanması gereken anestezi son derece mühimdir. Biz anestezi konusunda uzman bir ekiple çalışıyoruz. Ameliyat sonrasında bakım için yeterli teknik donanıma sahip yenidoğan bakım ünitesi gereklidir. Bu hizmetler her hastalığa çözüm bulabilen bir hastaneyim dememizi sağlıyor."

Doğum Öncesi Tanı

Doğum öncesi tetkiklerde sadece ultrasona bakarak bu hastalığın tanısını koymak her zaman mümkün olmuyor. Anne adayı defalarca ultrasona girdiği halde sorun fark edilmiyor. Prof. Dr. Özek, gebeliğin 4. ayından itibaren tanı konulabildiğini belirterek şunları söylüyor: "Durum fark edildiğinde gebeliğin sonlandırılıp sonlandırılmaması kararı anne babaya aittir.