Dengeli Beslenme

Canlılarda büyüme, sağlık, üreme için gerekli besin maddelerinin alınması. Besinler, bedende gerçekleşen kimyasal tepkimeler için gerekli kimyasal enerjinin yanı sıra, bedene destek olan, hücrelerin oluşması ve yenilenmesi için gereken maddeleri de sağlarlar. Canlıların varlıklarını sürdürebilmeleri için çeşitli kimyasal bileşenler içeren besinler almaları gerekir. Sporculara güç kazandırmak için ya da şişmanlık, şeker hastalığı ve kalıtımsal bozukluklar gibi sorunlara da karşı da, özel beslenme rejimleri uygulanabilir. Dengeli bir rejimde kişinin aldığı kalori, bedenin gereksinmesine uygun olmalıdır. Beslenme rejiminin önemli bileşenleri proteinler, yağlar, karbonhidratlar, su, vitaminler ve tuzlar ile bazı az bulunan elementlerdir. Bunlar uygun ve dengeli biçimde alınmazlarsa, beslenme bozukluğu hastalıkları ortaya çıkar.

Kişinin dengeli beslenmesi için alınan besinler 5 grupta incelenir:
Tahıl ve Ekmek Grubu
Süt ve Yoğurt Grubu
Et Grubu
Sebze ve Meyve Grubu
Yağ ve Şeker Grubu

KARBONHİDRATLAR: Vücudun temel enerji kaynağıdır. Kişinin günlük enerji gereksiniminin %55'i karbonhidratlardan sağlanmalıdır. Karbon, hidrojen ve oksijenden oluşan bu bileşikler yiyeceklerde daha çok şeker ve nişasta biçiminde bulunur. Örneğin üzüm şekeri denen glikoz en basit karbonhidratlardan, yumrulu bitkilerin köklerinde depolanan nişasta ise en karmaşık karbonhidratlardan biridir. Karbonhidratça zengin yiyeceklerin yapısında genellikle glikozdan daha karmaşık şekerler ve nişastalar bulunur. Ama bu bileşiklerin tümü sindirim sıraında parçalanarak glikoza indirgendiğinden, yiyeceklerdeki bütün karbonhidratlar sonunda glikoz olarak kana geçer ve karaciğerde glikojen biçiminde depolanır. Vücuda enerji gerektiğinde, karaciğerdeki glikojen yeniden glikoza dönüşerek kan dolaşımı aracılığıyla hücrelere dağıtılır. Bu nedenle, kanda bulunduğu için kan şekeri de denen glikoz vücudun temel enerji kaynağıdır.

PROTEİNLER: Vücudun yapı taşlarıdır. Kemikler, kaslar, deri, sinirler, kısacası vücudun büyük bölümü proteinlerden oluşur. Yiyeceklerle alınan proteinler sindirim sırasında parçalanarak aminoasitlerine ayrışır ve vücut, bu aminoasit deposundan seçtiği uygun yapıtaşlarını yeniden bir araya getirerek kendi dokularını oluşturan proteinleri yapabilir. Protein açısından zengin olan başlıca hayvansal yiyecekler yunurta, et, balık, peynir ve süt, bitkisel yiyecekler ise ekmek, patates, fındık ve ceviz gibi kabuklu yemişler, bezelye, fasulye ve mercimektir.
1 gr protein 4 Kal'lik bir enerji sağlar. Günlük enerjinin %10-15'i proteinden gelmelidir. Beslenmemizde proteinden zengin besinlere ihtiyaçtan fazla tüketmek, yetersiz tüketmek kadar zararlıdır.

YAĞLAR: Vücudun enerji ihtiyacında bir diğer besin grubu da yağlardır. Yağlar da karbon, hidrojen, ve oksijenden oluşur. Tereyağı, yağlı et, kaymak, peynir ve yumurta gibi yiyeceklerden alınan hayvansal yağlar ile mısır, ayçiçeği, fındık ve ceviz gibi yağlı tohumlardan elde edilen bitkisel yağlar dengeli beslenmede önemli bir yer tutar. Ama bu temel besinlerin fazla alınması zararlı olabilir. Bazı yağların kalp hastalıkları olasılığını artırdığına inanan birçok doktor, sağlıklı bir yaşam için özellikle hayvansal yağların fazla yenmemesini salık verir. 1 gr. yağ 9 Kal enerji sağlamaktadır.

VİTAMİNLER: Vücuttaki bir takım biokimyasal işlemlerin devamında rol oynarlar, vücudun direncini artırır ve bazı vitaminler, vücuda alınan çoklu doymamış yağ asitlerinin oksidasyonunu önlerler. İlk bulunan vitaminler alfabenin değişik harfleriyle adlandırılmıştı. Sonradan bu bileşiklerin kimyasal yapıları belirlenince, askorbik asit, tiyamin ya da riboflavin gibi bilimsel adlar verildi. Ama bugün bile, vitaminlerin A, B, C gibi harflerle anılması çok yaygındır. Vitaminlerin çok az miktarda alınması vücut için yeterli olduğundan, çeşitli yiyeceklerle dengeli beslenen kişilerde vitamin eksikliği görülmez. Yalnız bazı hastalıklarda doktorlar, vücut sağlığına kavuşuncaya kadar normalden daha fazla vitamin alınmasını önerirler. Ama olağan koşullarda yiyeceklerdekiyle yetinmeyip gereğinden çok vitamin almanın hiçbir yararı yoktur; çünkü vitaminlerin çoğu vücutta depolanmaz ve günlük gereksinimden fazlası idrarla birlikte dışarı atılır.

MİNERALLER: Mineraller vücudun sağlılı kalabilmesi için gerekli olam kimyasal elementler ile bu elementlerin inorganik bileşikleridir. Her mineralin, öbür besin maddelerinin etkisini güçlendiren tamamlayıcı bir görevi vardır. En çok sütte ve süt ürünlerinde bulunan kalsiyum, kemiklerin ve dişlerin sağlıklı gelişmesinde önemli rol oynar. Süt ürünlerinde, yumurta sarısında, baklagillerde ve kuru yemişlerde bulunan fosfor da kemik ve dişlerin, kas ve sinir dokusunun yapıtaşlarındandır. İçme sularında bulunan flüorun da diş çürümelerini önlediği saptanmıştır.

Beslenme ve Yaşam Haberleri

3500 TL YE Dengeli Ramazan Menüsü 2025

Ramazan için dengeli ve çeşitli bir haftalık menü oluştururken iftar ve sahurda hem lezzetli hem de besleyici seçeneklere yer vermek önemlidir. İşte önerdiğimiz bir haftalık Ramazan menüsü: Pazarte

Türk kahvenizi nasıl alırdınız? Şekerli mi sade mi?

Türk kahvesi, kültürümüzün en özel ve köklü lezzetlerinden biri olmasının yanı sıra birçok farklı nedenle tüketilmelidir. İşte Türk kahvesi içmek için birkaç güzel sebep: Eşsiz Lezzeti ve Aroması:

Mardin lezzetleri yemeden ölmeyin!

SEMBUSEK : Mardin'de yapılan ve kapalı lahmacun olarak da bilinen bir hamur yemeğidir. MALZEMELER : Un, tuz, kıyma, soğan, maydanoz, yeşil biber, karabiber, yumurta, maya YAPILIŞI : a)

Ananası bir de böyle kesin

Ananası nasıl kesiceğinizi biliyormusunuz işte gerekli malzemeler keskin bir bıçak ve kesme tahtası Kesme adımlarını takip edin 1- Üst ve alt kısım kesimi Ananası kesme tahtasına yerleştirin.

Şipşak elektirikle yemek pişirmek isteyenler buraya

Robo çift katlı yemek pişirici tencereler artık herkesin tercihi. 5 litreye ship kapasitesi ile pilav, makarna gibi yemekleri kolayca yapabilir aileniz veya sevdiklerinizle paylaşabilirsiniz. Üs

Tavuk Dünyası Menü İçerik Bilgileri İncelemesi

Kendini Beğenmiş Tavuk Marine Edilmiş Tavuk But: Tavuk But Eti, Chili Mix Baharat Karışımı (Buğday Nişastası, Tuz, Şeker, Kurutulmuş Sarımsak Tozu, Aroma Vericiler, Kurutulmuş Sebzeler (Kereviz,

Yeni yıl sofrası hazırlamanın püf noktaları

Yeni Yıl Sofrası: Unutulmaz Anlar İçin İpuçları Yeni yıl, sevdiklerimizle bir araya gelerek eski yılı uğurladığımız ve umut dolu bir başlangıç yaptığımız özel bir dönemdir. Bu anlamlı günü taçlandı

Patates nasıl haşlanır?

Patates Nasıl Haşlanır? Patates haşlama işlemi oldukça basittir ve tariflerinizin temel bir aşaması olabilir. İşte adım adım doğru şekilde patates haşlama rehberi: Malzemeler: •İhtiyacınız kad

izmirde Dubai çikolatası modası

Büyük küçük herkesin lezzetine doyamadığı Dubai çikolatası hem görüntüsü hem çıtırdısı ile herkesi mest ediyor. Çikolatanın sırrı kadayıf ve antepfıstığı ezmesinde saklı. Uğruna uzun kuyruklar o

Dubai çikolatası workshop

Tiktok başta olmak üzere instagram ve influencerların yaptığı dubai çikolatasını sizde öğrenmek ve sevdiklerinizle paylaşmak istermisiniz. İşte A dan Z ye Dubai çikolatasının yapımını öğrenebileceğ

En Güzel Yemek Tarifleri, Pratik ve Kolay Tarifler