E-posta 15.10.2009'de eklendi.

Üst solunum yolu enfeksiyonları, daha çok öpüşme ve hapşırmayla bulaşır. Bu nedenle, özellikle kuş gribinin küresel bir risk olarak ortaya çıkabileceği kışın öpüşmemeliyiz. Enfeksiyonları evde tedavi ederken de, her çeşit sebzeli ve etli çorba size ilaç gibi gelecektir

İnternational Hastanesi Kulak-Burun-Boğaz Uzmanı Doç. Dr. Erhun Şerbetçi, gribin neden olduğu ve bazen ciddi boyutlarda seyreden üst solunum yolu enfeksiyonlarıyla ilgili soruları yanıtladı.

Neden üst solunum yolu hastalıkları kışın ortaya çıkıyor?

Havaların soğuması, üst solunum yollarından virüslerin girişini kolaylaştırır. Ayrıca kışın insanların birbirlerine yaklaşarak kümelenme
kümelenme alışkanlıkları da bulaşma riskini artırır. Kış aylarında artan hava kirliliği ve kapalı yerlerde geçirilen zamanın artması da diğer olumsuz faktörlerdir. Virüsler, kapalı bir yerin havasında 72 saat asılı kalabilir.



Sizce dikkat edilerek hiç üst solunum yolu hastalığına yakalanmamak mümkün müdür?

Üst solunum yolu enfeksiyonları, en sık öpüşme ve hapşırma gibi durumlarda bulaşır. Bu yüzden ve özellikle kuş gribinin küresel bir risk olarak ortaya çıkabileceği kış aylarında öpüşmemeliyiz. Aslında her vesile de öpüşmesini seven bir millet olarak, hiç olmazsa kış aylarında öpüşmeme kampanyası yapabilsek çok iyi olacak. Ayrıca sık sık el yıkama alışkanlığı da iyi bir önlemdir. Kapalı yerleri havalandırma, kalabalık yerlere girip çıkmama, sağlıklı ve sıvıdan zengin beslenme, sigara içmeme ve risk gruplarının aşı olmaları bildiğimiz diğer önlemlerdir.

BADEMCİK SİZİ KORKUTMASIN

Çocuklarda griple birlikte, hemen bademcikler de şişiyorsa bademcikler alınmalı mı?

Bademcikler, sırf biraz büyük diye ameliyat edilmezler. Çocuğun solunumu, beslenmesi ve yüz gelişimini etkileyecek kadar büyükse ameliyat gerekir. Ayrıca üst üste iki yıl boyunca ve her sene 4-5 kez veya daha fazla bademcik iltihabı görülüyorsa ameliyat gerekebilir. Halk arasında 'beta mikrobu' denilen bakterilerin yol açtığı bademcik iltihapları da tekrarlıyorsa ve çocuk doktorlarının ameliyat yönünde önerilerinin olduğu durumlarda ameliyat yapılabilir.

BURUN TIKANIKLIĞI

Yetişkinlerde grip sonrası boğaz enfeksiyonu ortaya çıkıyorsa bademcikler alınmalı mı?

Öncelikle erişkinlerdeki boğaz sorunlarının sıklıkla virüsler ya da bakterilerle olan iltihaplanmalar olmadığına dikkat çekmek gerekir.

Örneğin; hasta 'ben farenjit oluyorum, antibiyotik aldım ama iyileşmiyor' diye gelir. Hafif bir boğaz ağrısı, boğazda kızarıklık hemen enfeksiyona yorumlanmaktadır. Oysa bu hastaların çoğunda ya sürekli ağızdan nefes almaya yol açan bir burun tıkanıklığı sorunu veya geniz akıntısına yol açan bir sinüzit vardır ya da mide sıvılarının boğaza doğru geri tepmesinin olduğu bir reflü durumu. Erişkinlerde de elbette bademcik iltihabı görülebilir, ancak bu durum nadiren çok sık tekrarlar. Bu durumda ayrıntılı bir araştırma gerekebilir. Bademcik iltihabı bir sebep değil, fakat sonuçtur ve hemen ameliyata gidilmez. Günümüzde erişkinlerde bademcik ameliyatlarına nadiren gerek duyulmaktadır.

İŞİTSEL SORUNLAR

Gribin yan etkisi olarak ortaya çıkan orta kulak iltihabı büyük sorunlar yaratır mı?

Üst solunum yolları enfeksiyonlarına bağlı olarak özellikle çocuklarda orta kulak sorunları sıkça görülür. Burun, sinüsler ve genizdeki enfeksiyon; geniz bölgesinden geçerek orta kulağı iltihaplandırabilir. Bu durumda kulak ağrısı başlar. Kulak ağrısı şiddetli ve süreklidir, çocuğu uykudan uyandırır ya da uyutmaz. Antibiyotik ve ağrı kesicilere başlanmadan azalmaz, eğer kulak zarı delinirse kulaktan akıntı olur. Bu durum ağrıyı azaltır, ancak iyi tedavi edilmez ise müzminleşmenin başlangıcı olabilir. Çocuklarda bir de iltihapsız orta kulak sorunu vardır ki, 'seröz otit' dediğimiz bu durum bizi daha fazla endişelendirir. Burada orta kulak boşluğunda sıvı toplanması söz konusudur ve bu sıvı; giderek yapışkanlaşıp orta kulağın çökmesine yol açabilir. Başlıca belirtisi işitme kaybıdır. Bu durum genellikle ağrıya yol açmaz ya da çocuk nadiren 'kulağım ağrıdı' der ve unutur. İlaç tedavilerine cevap alınamazsa, burada en geç 3 ay içerisinde kulaklara tüp takma ameliyatı gerekir. Ancak böylelikle hastalığı tam olarak tedavi etmek mümkün olabilir.

İNATÇI ÇOCUK SİNÜZİTLERİ

Grip ne zaman sinüzite çevirir?

Bir üst solunum yolu enfeksiyonu, 7-8 günden fazla uzamışsa bu artık bir sinüzit demektir. 10 günü aşan bir enfeksiyon artık nezle değildir, sinüzit başlamıştır. Önemsenmezse sinüzit müzminleşebilir ya da her nezleden sonra tekrarlar hale gelebilir. Çocuklarda sinüzite dönüşme kolay olur. Çocuk sinüzitleri daha inatçıdır ve sık sık tekrarlama eğilimi gösterir. Bu çocuklar yazın iyileşir, kışın yine hastalanır. Burun tıkanıklığı, sarı yeşilimsi burun akıntıları ve inatçı öksürükler başlıca belirtisidir. Çocuk şurup kullanmasına rağmen, hala öksürdüğü için sonunda doktora getirilir. Çocuk sinüzitlerinde, uygun antibiyotikleri 15-20 gün kadar kullanmalıdır. Burun içinin tuzlu ya da temiz denizden alınan suyla yıkanması da çok yararlı olur. Çocuk sinüzitleri, nadiren ameliyat gerektirir. Erişkin sinüzitleri ise, özellikle burun ve sinüslerle ilgili doğumsal ya da yapısal yatkınlıkların bulunması halinde bir nezle- grip tablosunun arkasından başlayabilir.