E-posta 15.10.2009'de eklendi.

Diş kayıplarıyla birlikte beyindeki bazı bağlantıların da kaybolduğu biliniyor bu nedenle tek bir dişin eksikliği bile bir organ eksikliği olarak düşünülüp protez gibi uygulamalarla tamamlanmak zorunda

Diş Hekimi Akın Kuyumcu sorularımızı yanıtlıyor;
- Dişe dolgu uygulamalarında malzeme kullanımı açısından zaman içinde neler değişti?
Dolgular eskiden çoğunlukla amalgam (metal) malzemeden yapılırdı. Geçmişte bazı kaynaklar amalgam dolgudaki civanın zehirli olduğu gibi iddialar öne sürdüler ve insanlar amalgam dolgularını bu korku nedeniyle söktürmek istediler. Oysa bu iddiayı doğrulayan hiç bir bilimsel çalışma yok. Bu nedenle gerekmedikçe amalgam dolguların sökülmesini önermiyoruz. Günümüzde daha çok diş renginde kompozit dolgular tercih ediliyor. Sağlık ve dayanıklılık bakımından amalgamla aşağı yukarı aynı özelliklere sahip olan kompozit dolgular doğal diş renginde olmaları ve kimyasal olarak dişe yapışıp, boşluk bırakmamaları nedeniyle daha pratik bir çözüm sunuyor.



- Dişteki çürük alan büyükse ne gibi bir işlem yapıyorsunuz?
Dişte çürük alan, dolgu ile restore edilemeyecek kadar büyükse porselenden yapılma kuron kaplama kullanıyoruz. Bu işlem için bir seansta dişin çürük kısımları temizlenir ve diş aşındırılır. 4- 5 gün sonra laboratuvarda hazırlanmış porselen kalıp, aşındırılan dişin üzerine bir zarf gibi giydirilerek yapıştırılır ve tedavi bitirilir. Günümüzde kuron kaplamaların altında kullanılan metal destek de kaldırıldığından dişte daha az aşındırma yaparak daha doğal bir görünüm elde etmek de mümkün hale geldi.

- Diş hangi durumlarda çekilir?
Diş, hiç bir durumda tedavi edilemeyecek kadar çürüdüyse çekilmesi gerekir. Bu durumda da mutlaka eksik organ tamamlanmalıdır. Ağızda tek bir dişin eksikliği bile hem çiğneme kalitesinin düşmesine hem de konuşma kalitesinin bozulmasına ve estetik görünümün bozulmasına neden olur. Bu durumda protez önerilebilir. Protezler iki türlüdür: Ağızda kalan diğer dişlerin üzerine yapılan, hasta tarafından çıkarılamayan sabit protezler ve takılıp çıkarılabilen hareketli protezler.

- İmplant nedir?
İmplantlar, dişlerini kaybeden hastaların çene kemiği içine operasyonla yerleştirilen saf titanyum ya da titanyum alaşımlarından yapılmış metal yapılardır. Bunlara yapay diş kökleri de denebilir. Eskiden tek diş eksikliğinde dişin her iki yanındaki komşu dişler de aşındırılarak üç üniteli köprü yapılırdı.
İmplantla çevredeki dişlere hiç dokunmadan doğrudan eksik dişi tamamlamak mümkün. Ortalama olarak eksik iki diş için bir implant (vida) şeklinde hesaplanabilecek bir şekilde, her türlü diş eksikliğinde İmplant ile çözüm üretilebilir.

- Günümüzde estetik müdahalelerde aranan en önemli özellik doğallık. Protez dişlerde de bunu yakalamak mümkün mü?
Dişler, insan yüzünde gözlerden önce dikkati çeken organlar. Elbette bu nedenle protez uygulamalarında estetik göz ardı edemeyeceğimiz çok önemli bir olgu.
Hastalarıma söylediğim bir söz var: "Yapacağımız işlemden sonra çevrenizden biri 'Sizde bir değişiklik var ama ne olduğunu anlayamadım' demelidir". Bunun yerine size 'Dişlerini mi yaptırdın' diye sorulursa kendimizi başarısız sayarız". Bu tür uygulamalarda amacımız kişinin rahat kullanacağı, sağlıklı ve doğal görünümlü dişler yapmak.

Cerrahi müdahale gerekebilir

Ailesel yatkınlık olsa da dişeti hastalıklarının tedavisi mümkün

Diş Hekimi Akın Kuyumcu halk arasında 'dişeti hastalıklarının tedavisi yoktur' şeklinde yaygın bir inanç olduğuna işaret ederek "Kişiler benim annemde de babamda da bu tür sorunlar vardı diyerek tedaviye gelmeyi düşünmüyorlar. Oysa ailesel yatkınlık olsa da dişeti problemleri tedavi edilebilir hastalıklardır. Yeter ki bir uzmana başvurun" diyor. Dişeti çekilmesi dişlerin kaybına kadar gidebilen bir hastalık. Başlangıçta dişetleri kanar ve ağızda çok şiddetli bir koku oluşur. Hastalığın ilerleyen dönemlerinde dişler, yemek yemeyi engelleyecek kadar sallanır ve son aşamada dişler kaybedilir. Dişeti tedavisinde lazer ve klasik yöntemi bir arada kullanan Diş Hekimi Akın Kuyumcu, "Tedavide başlangıçta diş taşı temizliği ve etkin ağız bakımı yeterlidir. Ancak ilerlemiş vakalarda cerrahi müdahale gerekebiliyor" diyor.

Kontrollerinizi aksatmayın

Diş hekimine ne kadar sıklıkla giderseniz o kadar az işlem yaptırırsınız

Ağızdaki tek bir dişin eksikliğinin bir organ eksikliği gibi algılanması gerektiğini belirten Diş Hekimi Akın Kuyumcu "Eksik diş, çiğneme kalitesini düşürdüğü gibi çene yüz kaslarının çalışmasını da olumsuz etkiler. İsveç'te yapılan bir çalışma ayağı olmayan bir insanda beyinde ayağa hükmeden kısmın çalışmadığını gösteriyor. Beynin o bölümü zaman içinde iptal oluyor. Diş kayıplarıyla birlikte beyindeki bazı bağlantıların da kaybolduğu bilinen bir gerçek.
Bu nedenle tek bir dişin eksikliği bile bir organ eksikliği olarak düşünülüp protez gibi uygulamalarla tamamlanmalı" diyor. Doktor Akın Kuyumcu'nun düzenli olarak 6 ayda bir diş hekimine görünmekten kaçmak için sürekli bahane üretenlere bir de önerisi var:
"Diş hekimine ne kadar sık gelirseniz o kadar az işlem yaptırırsınız. Ne kadar uzun aralıklarla gelirseniz o kadar çok işlem yaptırmak zorunda kalırsınız. Sorunları biriktirmeden, halledilemeyecek boyuta getirmeden kontrollere gelin"

Devrim gibi yöntem

Profesör Doktor Der Inguar Branemark implantın babası olarak tıp tarihine geçti


Diş hekimliği uygulamaları arasında devrim olarak nitelendirilen implant uygulamaları hakkında bilgi veren Doktor Akın Kuyumcu, "Klasik yöntemde dişin önündeki ve arkasındaki komşu dişleri de aşındırıyorduk. Şimdi başka dişlere dokunmadan eksiğin yerine bir vida ile yapay diş kökü yerleştiriyoruz. Titanyum vida 15- 20 dakikada yerleşiyor. Kemik tatmin edici sertlikte ise yeni dişi hemen koyuyoruz. Yeterli sertlik yoksa 1- 3 ay bekliyoruz. Bu arada kişinin sosyal yaşamının etkilenmemesi için geçici diş takıyoruz. İmplant, diş hekimliği uygulamalarına getirdiği yenilik kadar kendi içindeki gelişimiyle de çok önemli bir yere geldi. Bundan 10 sene önce implant yapan kişiler olarak kemiğin zayıflığından dolayı 'buraya implant yapılamaz' dediğimiz bile oluyordu. Artık günümüzde doku mühendisliği kavramı var. Kemik veya diş etinin yeterli olmadığı durumlarda o dokuları yeterli hale getirip ardından implant yapabiliyoruz" dedi. Tüm dünyada implantın babası olarak bilinen Profesör Doktor Der Inguar Branemark, İsveç'te Gotteborg Üniversitesi'nde 1950'li yılarda ortopedi ihtisası yaparken tesadüfen titanyumla kemiğin inanılmaz kaynaşmasına şahit oldu. Daha sonra aynı üniversitenin diş hekimliği fakültesinde arkadaşlarıyla birlikte çene kemiğine titanyumdan yapılan yapay diş kökü yerleştirme konusuna yönelik uzun yıllar çalışmalar yaptı. 1984 yılına gelindiğinde implant konusundaki çalışmalarının tüm sonuçlarını bilim dünyasıyla paylaşan Profesör Doktor Der Inguar Branemark implantın babası olarak tıp tarihine geçti. 1988 yılında aynı üniversitede Profesör Branemark'tan eşi Tülin Kuyumcu ile birlikte eğitim aldıklarını belirten Akın Kuyumcu "Alandaki teknolojik yeniliklerle implant uygulamaları her gün daha da pratik hale geliyor" diye konuştu.