E-posta 15.10.2009'de eklendi.

Izgara çok güzeldir, ilkel tarafımızı uyandırır; yaz kokusudur. Fakat maalesef kızartma daha medeni ve narindir; kış sporu gibidir. Çoğu zaman kızartmayı çok sevdiğimizi inkar eder, hatta utanır hale geldik. Özellikle karşı olanlar ağır, pahalı ve hatta pis olduğunu iddia ederler.

Saçmalık. Bir kere deneyin, kervana siz de takılacaksınız. İkinci deneyişinizde, kızartma sanatına biraz daha yaklaşacaksınız. Ayrıca 'otomatik' bir kızartıcıya, termometreye yada başka birtakım ekipmana ihtiyacınız yok.

Aslında toplum olarak kızarmış yemekleri sürekli yiyoruz; ama çoğunlukla eski yağ gibi ideal olmayan malzemelerle ve özensiz bir zamanlamayla yapan restoranlarda yeniyor.

DIŞI ÇITIR İÇİ YUMUŞAK

Aslında kızartma, özellikle evde yapmaya uygun bir usuldür. Bütün kızarmış yemekler, kızgın yağdan çıkarıldıktan yaklaşık bir dakika sonra en lezzetli halini alır. Çünkü içi yumuşamaya başlamadan önce, yüzeyi biraz sertleşecek kadar soğumuş olur.



Kızartma, malzemeyi çok yüksek derecede (yaklaşık 350 derece) sıvı yağa atarak pişirmektir. Yemek eşit olarak kızarırken, sıcak yağ hızlıca nemi atar (o yüzden baloncuklar görürsünüz) ve ideal olan şeklini alır: dışı çıtır çıtır, içi yumuşak, yaş...

Birçok yemek (özellikle de balık), her tarafını eşit bir şekilde kızartmak için fazla yumuşaktır. Bu yüzden kızartılacak bazı yemekler, önce birtakım karışımlara bulanır. Mesela sadece mısır ununa ya da beyaz una bulamak bile çok kolaydır ve yemeğiniz hafif olur.

Yemek seçimine gelirsek, hemen her şeyi kızartabilirsiniz: ince dilimlenmiş sebzeleri, etleri, tavuk kanatlarını, kuzu pirzolası, muz dilimlerini, ıspanak ya da lahana yapraklarını, hatta dondurmayı bile...

SEBZELER ZEYTİNYAĞINDA

İşte evde yapabileceğiniz favori tariflerimden bazıları:


Soğan halkaları una bulanır ve zeytinyağında kızartılır (her şey zeytinyağıyla kızardığında iyi sonuç vermez ama bunun gibi bazıları da mükemmel olur); soğanlar kızardığında tatlı ve yumuşak olur, ve un biraz gevreklik verir. Bu teknik çoğu sebze ve balık için de kullanılabilir.


Balık az miktarda una bulandığında da harikadır ama ben en çok Hindistan'da yaptıkları gibi baharata ve una bulanarak kızartılanı severim.


Bir de Japon 'tonkatsu' tekniği vardır. Kızartmadan önce eti ya da tavuğu, yumurta, un ve ekmek kırıntılarına batırarak yapılır ve çok lezzetli gevrek sonuçlar verir.

Bu tarifler size başlıca kızartma teknikleriyle ilgili bilgiler verecektir.

Herkes gibi, şimdi siz de kızartma yaparken yemeğin çok yağ çekip çekmediğini merak edeceksiniz. Sorunun cevabı için 'Yemek ve Pişirme Üzerine' isimli kitabı yazan Harold McGee'e kulak verelim: 'Kızartılacak malzemenin dış yüzeyi ne kadar genişse, kullanacağınız yağ da o kadar fazla olur. Bu yüzden yuvarlak formlu patates cipsi harikadır ama yüzde 35'i yağdır.' Oysa birçok kızarmış yemek bundan daha az yağ çekmiştir.

Soya ve mısır yağı kızartmalar için pek tavsiye edilmiyor. Soya yağının ısınınca tadı ve kokusu kalmaz. Mısır yağı biraz daha iyidir. Isındığı zamanki kokusu, bazılarını rahatsız etse de kimilerini de etmez. Zeytinyağının ise güçlü bir kokusu ve tadı vardır; ama çok lezzetlidir. Özellikle sebzeler zeytinyağıyla kızardığı zaman harika olur.

Yağ miktarını, ısıtma zamanını ve etrafa sıçramasını minimuma indirmek için, standart bir uzun saplı tavanın dibine üç dört cm kadar yağ koyun ve etrafa sıçramaması için tavanın kenarında, duvar görevi görecek sekiz dokuz cm daha yükseklik olmasına dikkat edin. Daha sonra, soğumaya bırakacaksanız, bir huni yardımıyla şişeye ya da kavanoza dökebilirsiniz. Kızartma yaparken eğer yeterince dikkatliyseniz, yani yağın duman çıkarmasına asla izin vermiyor, saklayacağınız yağın içindeki kalan tüm katı maddeleri topluyor ve aynı yağda önce balık gibi ağır kokulu yemekleri kızartmıyorsanız, yağı buzdolabında saklayıp tekrar kullanabilirsiniz.

Kızartma yapmak kış aylarının oyuncağıdır adeta, sonuçları insanı mutlu eder. Siz de bir kere öğrendikten sonra, eminim korkmadan sürekli yapmaya başlayacaksınız.