E-posta 15.10.2009'de eklendi.

Çocuğunuzun hem fiziksel hem de ruhsal değişimler yaşadığı ergenlik döneminde sizin anlayışlı ve sabırlı olmanız bu dönemin sorunsuz atlatılmasını sağlıyor.

Anne babaların çocukları ile ilgili endişelendikleri dönemlerden biri de ergenlik dönemidir. Gençlik; çocuklukla yetişkinlik arasında yer alan, büyüme, gelişme, ruhsal olgunlaşma ve yaşama hazırlanma dönemidir. Genellikle ilk ergenlik belirtileriyle başlar ve büyümenin durmasına kadar devam eder. 12-21 yaş arasını kapsayan oldukça uzun bir dönemdir. Anadolu Sağlık Merkezi'nden Uzman Klinik Psikolog Sevil Usanmaz, ergenlik dönemi ve sorunları ile ilgili soruları yanıtladı.

ERGENLİK DÖNEMİ EVRELERİ

Puberte, buluğ dönem: Fiziksel büyüme ve gelişmenin hızlı olduğu, kız-erkek cinsel özelliklerin belirginleştiği, 12-15 yaş arasında 2-3 yıl süren ilk gençlik dönemidir.

Gençlik -Adolessans-delikanlılık çağı: 15-18 yaş arasıdır. Kızlar erkeklerden bir-iki yıl önce bu döneme girerler.



Son dönem: 18-21 yaş arası, Yasalar karşısında reşit olan gencin üç yıl daha ergenlik dönemi devam eder.

Ergenlik dönemi; bir büyüme gelişme, olgunlaşma ve aynı zamanda kararlar alma, seçimler yapma dönemidir. Okul, meslek, arkadaş seçimi, nasıl bir insan olacağına karar verme, değerler geliştirme, sosyal çevreyi belirleme ve bu çevreye uyum sağlama, kendini kabul ettirme bu dönemde gerçekleşir. Bu anlamda insan hayatının en zorlu dönemi denilebilir.

BOY UZAMAYA BAŞLAR
Ergenlik dönemi biyolojik değişme ile başlar bedensel gelişme, zihinsel, ruhsal ve sosyal gelişme ile son bulur. Hormonların salgısındaki artışa bağlı olarak kız-erkek cinsiyetindeki farklılıklar belirgin hale gelirken - kıllanma, göğüslerin büyümesi, sesin kalınlaşması, sakal çıkması -kilo ve boy uzamasında artışlar olur. Ergenliğin en belirgin habercisi boy uzamasıdır. 12-16 yaş kilo ve boy artışının en hızlı olduğu dönemdir. Bacaklar uzarken el ve ayaklar büyür, erkeklerde kas gelişimi ve kas gücünde belirgin artış olur. Kızlarda 18 yaşına kadar süren boy uzaması, erkeklerde 21 yaşına kadar devam eder. Çocukluk döneminde kız ve erkek çocuk arasında bedensel şekil açısından çok az farklılıklar varken, ergenlik döneminde bu farklılıklar giderek artar. Erkek ergenlerde, geniş omuz, dar kalça, düz uzun bacak, sakal ve bıyık, ses kalınlaşması olurken, kızlarda dar omuz, geniş kalça, göğüsler görülür.

ERGENLİK SİVİLCELERİ
Kısa ya da çok uzun boylu olmak, çok şişman veya çok zayıf olmak, sesin ince kalması, sakalların çıkmaması veya aşırı kıllanma, göğüslerin aşırı büyük ya da küçük olması ergenin algısını, arkadaşlarla ilişkisini, sosyal çevre ile uyumunu belirler. Bu dönemin belki de en önemli sorunu ergenlik sivilceleridir. Gençlerin bedensel görünümleri ile ilgili tepkileri her zaman durumla bağlantılı ya da doğru orantılı olmaz. Bazen uzun boylu olmak, grupta herkes orta boylu ise son derece üzüntü verici bir durum olabilir.

NASIL DAVRANMALI?
Yetişkinliğe doğru ilerleyen, duyguları dalgalanan, düşünceleri değişen, sosyal çevreye gereksinim duyan, arkadaşlıkların çok fazla önemsendiği bu dönemde genç için anne-baba ikinci planda kalır. Hatta anne-baba beğenilmez, eleştirilir. İnatlaşmalar söz konusu olabilir. Genç, anne-babasını en sert şekilde eleştirir ve kırarken duygusal dalgalanmasından dolayı kısa bir süre sonra onlara ihtiyaç duyabilir ve yanında olmalarını ister. Zorda kaldığında en önce anne-babası aklına gelir ve onları arar. Bu dönemde anne- babaların sakin ve sağduyulu, akılcı, anlayışlı davranmaları, sorunların çözülmesinde önemlidir. Anne-baba sorun çıkaran, inatlaşan, negatif değil tam aksine mevcut sorunu yapıcı bir şekilde, akılcı yöntemlerle çözen, her iki tarafı orta noktada buluşturan bir tutum içinde olmalıdır. Ergen, devamlı kendisini ve arkadaşlarını eleştiren anne-babasından uzaklaşır, içe kapanır, öfke davranışları gösterir. Ergenlerle ilişkilerde amaç her zaman olumlu iletişimde bulunmak, sorgulamak yerine sohbet etmek, eleştirmek yerine takdir ve teşvik etmek olmalıdır.