E-posta 15.10.2009'de eklendi.

Yürüyüş, merdiven çıkmak, ev işi ve alışverişe çıkmak egzersizin yerini tutabiliyor
Amerikan Kalp Birliği’nin yaşam süresini uzatmak için önerisi günde 30 dakikalık egzersiz! Ancak düzenli spora vakti olmayanlar için hızlı yürüyüşler, merdiven çıkmak, ev işi yapmak ve alışveriş torbalarını taşımak da egzersizin yerini tutabiliyor

Kalp hastalıkları, ölümcül sonuçları ve yaygınlığı nedeniyle pekçok kişinin kabusu... Son 30 yıldır yapılmış araştırmalar, kalp sağlığını daha üst düzeye götürecek girişimlerin yaşam süresini uzattığını gösteriyor. Yaşam tarzından kaynaklanan olumsuz etkiler, yıllar boyunca birbiri üstüne birikerek damar sağlığını bozuyor. Bu aşamada fazla kilolardan kurtulmak, sigarayı bırakmak, kolesterol düzeyinin kontrol altında tutulması ve düzenli egzersiz yapmak, yaşam süresini uzatacak kadar önemli etkilere sahip. Ayrıca bu risk faktörlerinin etkisinin birbirinden bağımsız olduğunu da gözardı etmemek gerekiyor. Örneğin kolesterol düzeyi yüksek olmasına rağmen düzenli egzersiz yapılması ile kalp-damar hastalığına yakalanma riski belli ölçülerde azaltılabiliyor.



DÜZENLİ YAPILMALI

Avcılar Vatan Rehabilitasyon Hastanesi Başhekimi, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Dr. Cavit Meclisi, uzun ve sağlıklı yaşamın, kalp-akciğer sisteminin oksijen kullanma kapasitesi ile yakından ilgili olduğunu belirtiyor. ‘Aerobik egzersizler, aerobik adı verilen bu kapasiteyi doğrudan artırabiliyor’ diyen Meclisi, nabız ve solunumu yeterli süre hızlandıran bu egzersizlerin, düzenli yapılması sonucunda kalbin oksijen ihtiyacının azaldığını, nabız sayısı ve kandaki adrenalin düzeyinin indiğini söylüyor. Yani bu egzersizler yapıldığında damarlar gevşiyor ve tansiyon düşüyor. Böylece, kalp-akciğer sistemi daha az çalışarak dokulara daha çok oksijen gönderiyor.

Düzenli egzersiz yapmak kalp-damar hastalıklarının, diyabet, inme, yüksek tansiyon, osteoporoz, bel ağrısı ve bazı kanser türlerinin gelişme riskini azaltıyor. Amerikan Kalp Birliği ve Amerikan Spor Hekimliği Koleji’nin son önerileri, günde en az yarım saatlik egzersizin yaşam süresini uzattığı yönünde. Peki, daha uzun yaşamak ve hastalıklardan korunmak için nasıl bir egzersiz programı izlememiz gerekiyor?

NABZINIZ 120 OLSUN

Dr. Cavit Meclisi bu sorunun yanıtını şöyle veriyor: ‘Bu yarım saat günün değişik zamanlarında yapılan üç ayrı 10 dakikalık egzersizden de oluşabilir. Önemli olan nabzın dakikada 120 atım veya üstünde olmasıdır. Gün içinde 10 dakikalık hızlı yürüyüşler, merdiven çıkma, hızlı bahçe-ev işi yapma ve alışveriş torbalarını taşımak gibi aktiviteler zorlayıcı bir biçimde yapılırsa nabzı 120 atıma yükseltir. Eğer kişi egzersiz için bir alet kullanmak istiyorsa, yürüme bandı ve bisiklet evde ya da spor salonunda kullanılabilir. Bu aktiviteler sırasında nabzın sayılması ve kontrol edilmesi daha kolay olabilir.’

Meclisi bu aktivitelere ek olarak kişi spor salonunda bir ağırlık çalışmasına katılmak istiyorsa, haftada iki gün aerobik aktivitenin yerini ağırlık egzersizleri alabileceğini de söylüyor.


Sauna kalbin yükünü artırır


Dr. Cavit Meclisi egzersize son verilmesi gereken durumları şöyle anlatıyor: ‘Kişilerin gözetim altında egzersiz yapması gerekiyorsa, nabzın önceden kişiye uygun belirlenmiş değerine ulaşması gerekir. Egzersiz zorluğu arttıkça nabzın bu değere doğru yükselmemesi durumunda egzersiz sonlandırılmalı. Göğüs ağrısı hissedildiğinde, tansiyon değerlerinin de egzersiz zorluğuna paralel yükselmemesi ya da tansiyonun 250/115 mmHg üstüne çıkması durumunda da egzersiz bırakılmalı.’

Meclisi, sauna ve masajın kalbe etkileriyle ilgili olarak ise şunları söylüyor: ‘ Sauna ve diğer sıcak ortam etkileri tek başına kalbin yükünü artıracak faktörler. Bundan dolayı, kalp hastaları için uygun bir ortam değildir. Masaj ise, bir rahatlama, bağ dokusu ve kaslarda gelişmiş sertlikleri çözme yöntemidir. Bundan dolayı, egzersiz için bir alternatif değildir.’


Kalp hastaları için en uygun egzersiz yoga


‘Kalp hastaları, egzersizin dozunu hissettikleri zorluk derecesi, göğüs ağrısı olup olmadığı, nabız ve tansiyon ölçümleri ile ayarlamalılar. Bundan dolayı, özellikle bağımsız egzersiz yapmaya başladıkları ilk dönemde nabız ve tansiyon kontrolü yapmaları gerekebilir’ diyen Dr. Cavit Meclisi, başlangıç dönemlerinde hastalar için en iyi ve güvenli sporun uygun hızdaki yürüme olduğunu söylüyor. Kalp-damar hastalıklarında, bazı basit egzersiz kurallarına dikkat etmek gerektiğinin altını çizen Meclisi, tansiyonun yükselmesini engellemek amacıyla düzenli nefes alıp-vermek ve ağırlık çalışmasında ağırlıkların çok sıkı tutulmamasının önemli olduğunu söylüyor. Meclisi ‘Kalp hastalarının grup egzersiz programlarına katılmaları 6 aydan sonra daha doğru olur. Tai Chi ve yoga gibi sporlars kalp hastalarının hekim onayından sonra kolaylıkla katılabildikleri egzersizlerdir. Yüzme ve koşu ise hastanın özellikleri uygun olduğunda yapılabilecek daha zor olan sporlar.’

STAR