Afiyetle Logo

Yemek Tarifleri, Pratik ve Kolay Tarifler

Fito besinleri duydunuz mu?

Fito besinleri duydunuz mu?
  1. Fito besinler karbonhidratlar, proteinler, vitaminler, mineraller, yağlar gibi gerçek besinlerin aksine; yaşamını sürdürmek için gerekli olmayan fakat hastalıkları engellemeye aktif olarak yardımcı olan besinlerdir.

    Vücudun besinler ile aldığı kaloriyi enerjiye dönüştürebilmesi için soluduğumuz havadan gelen oksijene ihtiyaç duyarız. Bu sırada doğal olarak oksitlenme riskine gireriz ancak bazı besinlerden gelen antioksidanlar, buna karşı vücudu korur. Fito besinler arasında yer alan antioksidanlar, vücutta serbest radikaller yüzünden meydana gelen oksidasyon hasarının oranını yavaşlatır.

    serbest radikaller, kirlenme, güneş ışığı, sigaralar, bazı yiyecekler, stres ve soluk alma gibi normal metabolizma işlemlerinden dolayı vücudumuzda oluşan dengesiz oksijen molekülleridir. Serbest radikaller sağlıklı molekülleri dengesizleştirerek, hızlı yaşlanma, katarakt, damar sertliği ve kanser gibi hastalıklar hücresel yıkım zincir reaksiyonuna ve DNA bozulmasına yol açar. Antioksidanlar dengesiz molekülleri etkisiz hale getirdiğinden dolayı hücresel hasar sonucunda ortaya çıkan hastalıkları yavaşlatıp, hatta tersine çevirerek sağlığın bozulmasına engel olmaya yardımcı olur.

    Güçlü ve koruyucu kimyasal bileşenler
    4000’in üzerinde değişik antioksidan vardır. A, C ve E vitaminleri bunların en önemlileridir. Selenyum ve çinko minerallerinin, bazı B vitaminlerinin, enzimlerin ve amino asitlerin antioksidan özellikleri vardır. Bazı antioksidanlar vücudun suda çözülebilir bölgelerinde çalışırken, bazıları hücrelerin ve dokuların yağlı bölümlerinde çalışır.

    Çiğ taze sebze ve meyveler çoğu bakliyat en iyi antioksidan kaynaklarıdır. Yeşil çay, zeytinyağı ve bitter çikolata da bu antioksidan kaynakları arasında yer alır.

    Vücudun oksitlenme riski
    Diyetisyen Berrin Yiğit çok fazla kalori ile birlikte yetersiz antioksidan ise vücudumuzun serbest radikaller tarafından istila edilmesine neden olduğunu belerterek, vücudun oksitlenme karşısında bazı sinyaller verdiğini açıklıyor.

    Vücudunda oksitlenme olduğunu nasıl anlarsınız?
    • Sıklıkla yorgunluk hissediyorsan
    • Konsantrasyon ve odaklanma sorunları yaşıyorsan
    • Sık sık kas ve eklem ağrıları duyuyorsan
    • Enfeksiyonlara karşı yatkınlığın arttıysa
    • Depresif bir haldeysen ve asabiyet özellikleri taşıyorsan
    • Sindirim problemlerin devamlılık arz ediyorsa
    • Endişeli ruh hallerine kapılıyorsan
    • Alerjilerin arttıysa
    • Sersemlik hissi yaşıyorsan oksitlenme riski taşıyorsun demektir.

    Bunun önüne geçmek için
    • Gıdalarla alınan antioksidan miktarını artırıp; vücudunu kirleten serbest radikallerden uzaklaş.
    • Porsiyon kontrolü yap. Vücudumuzun enerji santrali mitokondri, aldığınız besinlerin enerjiye dönüşmesini sağlarken; oluşan yıkım ve yapım işlemleri safhasında bazı atık maddeleri ortaya çıkarır. Bu da vücudunu tehdit edebilir. Mitokondrinin atık ürünleri kontrol altında tutabilmesi için kişisel ihtiyaçlarının üzerinde yememen gerekir.
    • Mangal partilerine son ver ya da pişirme tekniklerine dikkat et. Kömür ateşinden mümkün olduğunca uzaklaşarak; besinleri yakmadan pişir ve en fazla 15 günde 1 mangal yap.
    • Mevsimindeki meyveleri kullanıp, sofralarında çok çeşitli renklerin bulunmasına dikkat et. Meyvelerden böğürtlengiller, nar, kivi, ananas, turunçgiller; sebzelerden ise koyu yeşil yapraklı sebzeler, domates, brokoli, soya filizi, Brüksel lahanası, mor lahana, havuç, yer elması, enginar ve balkabağını seçmeye özen göster.

    Fito besin kaynakları
    Destekleyici yiyeceklerin gerekli olup olmadığı konusunda farklı görüşler bulunmaktadır. Günlük multivitamin ve mineral desteği sağlık için akıllı bir sigorta sözleşmesi olabilir. Ancak en iyisi bile gerçek yemeklerin içindeki binlerce vitamin, mineral ve fito besinlerin yerini tutamaz.

    A vitamini (retinol)
    Yağlı balık, sakatat, kaymaklı süt, tereyağı, peynir, yumurta, kırmızı pancar, brokoli, lahana, havuç, kırmızıbiber, ıspanak, tatlı patates, domates, suteresi, elma, armut, papaya, muz, taneli meyveler, kestane, fındık, ayçiçeği çekirdeği

    Bakır
    Balık, karides, kuzu ciğeri, soya peyniri, deniz yosunu, yeşil sebzeler, yer fıstığı, ceviz

    Biyotin
    Tavuk ciğeri, böbrek, kırmızı et, süt, yumurta, fasulye, hububat, yer fıstığı, badem, susam

    B1 Vitamini (thiamin)
    Et, buğday tohumu, kepek ekmeği, yulaf ezmesi, soya, bezelye, Brezilya fıstığı, yer fıstığı

    B2 Vitamini (riboflavin)
    Et, süt, yoğurt, peynir, yumurta, buğday tohumu, brokoli, badem

    B3 Vitamini (niasin)
    Kuzu ciğeri, ton balığı, somon, sardalye, pisi balığı, geyik eti, tavuk, haşlanmış yumurta, kepek ekmeği, soya, mantar, kuşkonmaz, yer fıstığı

    B5 Vitamini (pantothenik asit)
    Balık, kırmızı et (özellikle sakatat), yumurta sarısı, fasulye, soya peyniri, avokado, brokoli, yer fıstığı

    B6 Vitamini (piridoksin)
    Balık, kırmızı et, yumurta, hububat, soya, kırmızıbiber, ıspanak, kırmızı pancar, muz, fındık

    B12 Vitamini (kobalamin)
    Ciğer, süt, peynir, yumurta, maya özü, kahvaltılık gevrek

    C Vitamini (askorbik asit)
    Patates, karnabahar, brokoli, kıvırcık lahana, Brüksel lahanası, kırmızıbiber, acı baharatlar, maydanoz, domates, kuş üzümü, çilek, portakal, limon suyu, papaya, mango, kivi, Brezilya fıstığı, kestane, fındık

    Çinko
    Sardalye, istiridye, yengeç, sığır eti, kuzu eti, dana ciğeri, av eti, peynir, yumurta, soya, soya peyniri, deniz yosunu, domates, fındık, çam fıstığı, kabak çekirdeği ve susam

    Demir
    Kırmızı et, ciğer, yumurta, fasulye, mercimek, soya, kırmızı pancar, brokoli, deniz yosunu, tatlı patates, suteresi, mango, papaya, kabak çekirdeği ve susam

    D Vitamini (kalsiferol)
    Yağlı balık, süt, tereyağı, peynir, yumurta sarısı, margarin, kahvaltılık gevrek, ayçiçeği çekirdeği

    E Vitamini (tokoferol)
    Buğday tohumu ve buğday yağı, zeytinyağı, soya yağı, işlenmemiş ve kurutulmuş yemişler, ayçiçeği ve susam

    Florid
    Balık, çay

    Folik asit
    Dana ciğeri, fasulye, mercimek, kahvaltılık gevrek, maydanoz, yeşil yapraklı sebzeler, ıspanak, marul, suteresi, brokoli, Brüksel lahanası, kırmızı pancar, kuşkonmaz, tatlı patates, yer fıstığı, susam

    Fosfor
    Balık, karides, midye, kırmızı et, hindi, süt ürünleri, yumurta, tatlı patates, elma, armut

    İyot
    Balık, deniz mahsulleri, süt, yumurta, deniz yosunu, suteresi, armut

    İzoflavon
    Soya fasulyesi ve soya ürünleri

    K vitamini
    Balık ciğeri yağı, ciğer, fasulye, bezelye, soya yağı, margarin, patates, havuç, brokoli, Brüksel lahanası, ıspanak, yeşil yapraklı sebzeler, ayçiçeği çekirdeği

    Kalsiyum
    Konserve sardalye, süt, peynir, yoğurt, yulaf, fasulye, mercimek, soya, soya peyniri, kırmızı pancar, deniz yosunu, ıspanak, kıvırcık lahana, incir, badem, ceviz, kabak çekirdeği ve susam

    Krom
    Sığır eti, tavuk, kabuklu deniz mahsulleri, yumurta, esmer pirinç, kepek ekmeği, bira mayası, kırmızıbiber, kuru yemiş

    Lignan
    Çavdar, keten tohumu

    Likopen
    Domates ve işlenmiş domates ürünleri, karpuz, pembe greyfurt, kuşburnu

    Manganez
    Yumurta sarısı, fasulye, mercimek, kepek ekmeği, yeşil yapraklı sebzeler, bamya, kırmızı pancar, çay, ananas, böğürtlen, fındık

    Magnezyum
    Karides, hububat, fasulye, mercimek, bezelye, soya, yeşil yapraklı sebzeler, kırmızıbiber, tatlı patates, kırmızı pancar, bamya, armut, elma, taneli meyveler, kuru yemiş, badem, kabak çekirdeği ve susam

    Omega-3 Gerekli Yağ Asitleri
    Yağlı balık, keten tohumu, ceviz, hardal çekirdeği

    Omega-6 Gerekli Yağ Asitleri
    Kuru yemiş ve çekirdekler

    Potasyum
    Tavuk, fırında patates, muz, kuru erik, kayısı kurusu, badem, yer fıstığı

    Selenyum
    Karides, somon, levrek, kırmızı et, dana ciğeri, peynir, yumurta, tahıl, fasulye, mercimek, soya, mantar, Brezilya fıstığı, ceviz, susam

    Silikon
    Deniz yosunu

    Sodyum
    Pek çok işlenmemiş hazır yemekler ve cips gibi işlenmiş yiyeceklerde sodyum klorid içerir. Vücudun tuza ihtiyacı vardır ancak kan basıncımızın iyiliği için tuz kullanımımızı yarıya indirmemiz gerekir.

    Sulforatan
    Lahana, karnıbahar, brokoli, kıvırcık lahana, karaturp

    Yararlı Fito Besinler
    Flavonoidler
    Antioksidan özelliklere sahiptir. Antibiyotik etkisi bulunur. Aynı zamanda anti-kanserojen etkiye sahiptir. Üzümde ve üzümden elde edilen içeceklerde bulunur.

    Anthosiyanidinler
    Çok güçlü antioksidan etkiye sahiptir. E vitaminden 50 kat güçlü olduğu düşünülür. Kırmızı ve mor renkli meyvelerde bulunur; özellikle dut ailesinde bol miktarda vardır.

    Karotenoidler
    Anti-aging ve anti-kanser özelliği olan güçlü antioksidanlardır.

    Glikosinolatlar
    Turpgil sebzelerde bulunan anti-kanser özelliği olan bileşenlerdir.

Beslenme ve Yaşam Haberleri

Civanperçemi (Achillea millefolium)

Civanperçemi (Achillea millefolium)

Civanperçemi, şifalı bir bitkidir ve tarih boyunca kan durdurucu, yara iyileştirici ve mikrop önleyici etkileriyle kullanılmıştır. Yaprakları ve çiçekleri sindirim sistemi için iyi bir toniktir.Spa

Marketlerdeki sebze ve meyvelerde ilaç tehlikesi

Marketlerdeki sebze ve meyvelerde ilaç tehlikesi

Marketlerde satılan sebze ve meyvelerin tarım ilacı (pestisit) kalıntısı taşıyıp taşımadığını gözle veya basit yöntemlerle tam olarak anlamak mümkün değildir. Ancak bazı ipuçları ve korunma yolları va

Tarım ve Orman Bakanlığı'nın Bitki Koruma Ürünleri Veri Tabanı, Türkiye'de ruhsatlı tarım ilaçları hakkında detaylı bilgi sunan resmi bir kaynaktır. Bu platform üzerinden domates gibi belirli bitkiler

Domateste Kullanılan Tarım İlaçları: Ne Kadar Güvendeyiz?

Domateste Kullanılan Tarım İlaçları: Ne Kadar Güvendeyiz?

Domates, Türk mutfağının vazgeçilmez sebzelerinden biridir. Ancak bu lezzetli sebzenin tarladan sofraya gelene kadar hangi süreçlerden geçtiği, özellikle de hangi tarım ilaçlarının kullanıldığı konusu

Kovan bal mı süzme bal mı? Farklar neler?

Kovan bal mı süzme bal mı? Farklar neler?

Kovan Balı: Doğallığın Gerçek Tadı Doğaya olan ilginin ve sağlıklı beslenme arayışının arttığı son yıllarda, sofralarda giderek daha fazla yer bulan ürünlerden biri de hiç kuşkusuz kovan balı. Peki m

Urla Enginar Festivali: Ege’nin Kalbinde Bir Lezzet ve Kültür Buluşması

Urla Enginar Festivali: Ege’nin Kalbinde Bir Lezzet ve Kültür Buluşması

Her bahar, Ege'nin serin meltemleriyle birlikte mis gibi enginar kokusu yayılır Urla sokaklarına. Renkli tezgâhlar kurulur, yöresel kıyafetler giyilir, sahneye müzisyenler çıkar. Çünkü bu sadece bir s

Urlalı TeyzelerimizUrla Enginar Festivali ile Baharın Tadı Çıkıyor

Urlalı TeyzelerimizUrla Enginar Festivali ile Baharın Tadı Çıkıyor

Kızım, sen hiç bahar vakti Urla sokaklarında, taze enginar kokusuyla yürüdün mü? Yoksa hayatın tadını tam bilmezsin!" Şimdi sana bir Urlalı olarak içimden geldiği gibi anlatayım: Her yıl nisan a

Güneşle Şarj Olmuş Mantarlar

Güneşle Şarj Olmuş Mantarlar

Güneşle Şarj Olan Mantarlar: D Vitamini Deposu Nasıl Yaratılır? Mantarlar sadece lezzetli bir yemek malzemesi değildir; aynı zamanda doğru şekilde hazırlandığında güçlü bir D vitamini kaynağına dön

Öğrenciyim pratik yemek menü planlama

Öğrenciyim pratik yemek menü planlama

Pazartesi Patates Graten + Baharatlı Yoğurt Sosu Patatesleri ince dilimle, fırın kabına diz, aralarına kaşar rendele. Üzerine süt ve yoğurt karışımı dök, fırında kızart. Yanında yoğurt sos:

Moringalı Smoothie Tarifi: Doğal Enerji ve Vitamin Deposu | Afiyetle.com

Moringalı Smoothie Tarifi: Doğal Enerji ve Vitamin Deposu | Afiyetle.com

Sağlıklı yaşam için mükemmel bir seçenek: Moringalı smoothie! Vitamin ve antioksidan dolu bu tarif ile enerjinizi doğal yollardan artırabilirsiniz. Tarifin detayları Afiyetle.com’da! Günümüzde sağl