E-posta 28.10.2009'de eklendi.

Uzmanlardan halk arasındaki yanlış inanışa önemli bir açıklama: 'Her bel fıtığında bel ağrısı görülür fakat her bel ağrısı bel fıtığı anlamına gelmez'
GÜNÜMÜZDE her 10 kişiden 8'inin, hayatı boyunca en az bir kez etkilendiği bel ağrıları, özellikle ağır işlerde çalışan ve uzun süre masa başında oturmak zorunda kalanları daha fazla etkiliyor. Konuyla ilgili yeterince bilgi sahibi olunmaması nedeniyle basit yanlışların dahi bel ağrısına yol açtığını belirten Anadolu Sağlık Merkezi'nden Nöroşirurji Uzmanı Prof. Dr. Tuncer Süzer, bel ağrıları ve bel fıtığı ile ilgili merak edilen soruları yanıtladı.

YÜK ARTAR
Bel ağrısı nedir ve hangi yapılardan kaynaklanır?
Omurların arasında 'disk' adı verilen dokular bulunmaktadır. Yaş ilerledikçe disk içindeki su miktarı azalır ve esnekliğini kaybeder. Esnekliği azalıp daha sert bir hale gelen disk dokusu artık vücut ağırlığını yeterince taşıyamaz, böylece omurlara ve diğer destek dokulara binen yük artar. Normal yapısı bozulan disk dokusundan açığa çıkan bazı kimyasal maddeler sinir uçlarını uyararak ağrı oluşturmaya başlarlar. Omurlar, omurlar arasındaki eklemler ve diğer destek dokular taşıdıkları yük arttığı için dejenere olurlar ve ağrıya yol açarlar.



YAPILAN YANLIŞLAR
Bel ağrısına neden olan yanlışlar nelerdir?
Bel sağlığı konusunda yeterince bilgi sahibi olunmadığı için düzeltilebilecek basit bazı yanlışlar yüzünden dahi bel ağrılarımız ortaya çıkmaktadır. En basit örnek olarak, yerden bir şey alacağımız zaman eğilip o cismi havaya kaldırmak yerine yere çömelerek o cismi elimize alıp kalkma hareketini yaparsak belimize binen yükü azaltmış oluruz. Bunun dışında ters ve ani hareketler omurlarımızı oldukça zorlar. Soğukta kaldığımız zaman bel kaslarımızda spazm gelişir ve bel ağrısına yol açar.

Sürekli hale gelen bel ağrısı hangi hastalıkların habercisidir?
İnsanların büyük çoğunluğu yaşamları boyunca en az bir kere bel ağrısı atağı yaşarlar. Fakat bu bel ağrısı sürekli bir hal aldıysa, şiddeti arttıysa veya ağrının tipi değiştiyse bazı önemli hastalıkların habercisi olabilir. Yaşanılan ilk bel ağrısı atağında bir doktora başvurup altta yatan önemli bir hastalık olmadığını anlamak her zaman önerdiğimiz yöntemdir. Özellikle 20 yaş altı veya 50 yaş üstü kişilerde ilk ortaya çıkan bel ağrısı atağı mutlaka tetkik yapılmasını gerektirir. Bunun dışında da kortizon kullananlar, bilinen bir kanser hastalığı olanlar ve kilo kaybı olanlar bel ağrısı dönemlerinde mutlaka doktora başvurmalıdırlar.

Her bel ağrısı, bel fıtığı anlamına gelir mi?
Halk arasındaki en önemli yanlışlardan birisi de 'bel ağrısı eşittir bel fıtığı' şeklindeki düşüncedir. Daha önce de belirttiğim gibi her bel fıtığında bel ağrısı görülür fakat her bel ağrısı bel fıtığı anlamına gelmez. Zorlamalara veya ani hareketlere bağlı olarak bel kaslarımızda meydana gelen spazm en sık görülen bel ağrısı nedenlerinden birisidir. Bunun dışında, omurlarımız arasında yer alan 'disk' dediğimiz yapılar yaş ilerledikçe dejenere olurlar ve içlerindeki su miktarı azalınca bel ağrısına yol açarlar. Ayrıca omurlarımızı birbirine bağlayan 'faset' dediğimiz eklemlerden kaynaklanan problemler bel ve kalça ağrılarına yol açarlar.

KÖTÜ BİR GELİŞME
Bel fıtığının belirtileri nelerdir?
Bazı büyük bel fıtığı olan hastalarda idrar kaçırma ortaya çıkabilir. Bazen hastalar şiddetli bacak ağrılarının aniden tamamen geçtiğini fark ettiklerini belirtirler. Bu durum aslında hastanın düşündüğü gibi bir iyileşme değil tam tersi sinirin artık görevini yapamadığını gösteren kötü yönde bir gelişmedir ve yapılan muayenede genellikle beraberinde ayakta tam bir kuvvetsizlik saptanır. Bu durum acil olarak ameliyat edilirse düzelebilir.

Her fıtık ameliyat edilmeli mi?
Bel fıtığı hastalarının büyük bir kısmı, sanıldığının aksine, ameliyat gerekmeden diğer tedavi yöntemleri ile iyileşebilirler. Ameliyat edilmesi gereken hastaları şu şekilde sayabiliriz:

- İlaç tedavisi ve fizik tedavi ile ağrıları geçmeyen ve günlük yaşamlarını sürdürmekte zorlanan hastalar,
- Ayağında kuvvet azalması olan hastalar,
- Çekilen MR'da bir disk parçasının koparak sinire baskı yaptığının saptandığı hastalar,
- İdrar kaçırma şikayeti başlayan hastalar,
- Düşük ayak dediğimiz ani kuvvet kaybı olan hastalar.