E-posta 15.10.2009'de eklendi.

Çinlilerin binlerce yıldır kullandığı soya fasulyesiyle Avrupa ve Amerika'nın tanışıklığı 100 yıl öncesine rastlıyor. Türk mutfağına ise yeni yeni giren soyanın sütü, peyniri, unu, eti, kıyması ve sosunun yanında birçok çeşidi bulunuyor. Yemek dünyasının bukelemunu olarak adlandırılan "tofu", girdiği yemeğin lezzetini değiştirmezken besin değerini artırıyor.

20. yüzyılın en önemli değişimlerinden birisinin de beslenme konusunda yaşandığını yazmıştık. Gerçekten de, büyük marketlerin reyonlarını inceleyecek olursanız Türk mutfağının yemek alışkanlıklarındaki değişimi görürsünüz.

Hindi eti, brokoli ve soya fasulyesi, yeni lezetler arasında en çok kabul görenleri...

Doğunun yüzyıllar önce keşefettiği soya bitkisi, batı mutfağında çok eski değil. Türk mutfağına ise yeni yeni giriyor. Faydaları bakımından "asrın bitkisi" olarak kabul edilen soya fasulyesinin özü olan tofu, Uzakdoğu'nun Endonezya, Kore, Çin, Hindistan gibi ülkelerin ana beslenme ürünü olarak yaklaşık 4000 yıldan beri kullanılıyor. Amerika ve Avrupa'ya girişi ise 100 yıl öncesine dayanıyor.


Yüksek oranlarda sahip olduğu protein B1, B12 vitaminleri, Nıasin, E vitamini ve kalsiyum dolayısıyla hücre beslenmesi, aktivite artışı, hücre yenilenmesi, kemik yapısının güçlenmesi, fonksiyonlarının insan sağlığına katkıları, yayınlarda devamlı gündem maddesi oluşturuyor.

Çeşitli araştırma sonuçları, bu sebzede kolesterolün sıfır oranında olduğunu ortaya çıkarmıştır. Kalp ve damar hastalıkları, gelişme ve yaşlılık çağındaki insanların kemik yapılarının güçlendirilmesine iyi geldiği gibi, pürüzsüz bir cilde sahip olmada, menapoz devresinin sıkıntılarını hafifletmede ve kanserli hücrelerin onarımına iyi geldiği de açıklanmıştır.

Protein zengini
Baklagiller ailesinin 1000 çeşitli bireyi olan soya fasulyesini batı mutfağının geç keşfetmesinin ardında tadının herkese hitap etmemesi yatıyor. Ta ki besin değeri keşfedilinceye kadar...

Protein yönünden zengin, karbonhidrat bakımından düşük olan soya fasulyesini daha çok vejetaryenler tercih ediyor. Soya fasulyesinden brçok ürün elde ediliyor. Filizi, unu, eti, sütü, yağı ve yoğurdunun yanında geleneksel Japon mutfağının kullandığı tofu en çok tercih edilen türü olarak biliniyor. Çünkü bu besin, hangi yemeğe katılırsa onun lezzetini alıyor.

Sağlıklı beslenmenin bir basamağı olan tofunun yapımına gelince...

Suda bekletilen kuru fasulyenin kabukları ayrılıyor. Ezilip püre haline getiriliyor ve kaynatılıyor. Soya sütünün kesilerek çökelmesi sağlandıktan sonra yepnir gibi kesilecek bir yapıya sahip tofu elde ediliyor.

Tofunun satın alınıp ambalajı açıldıktan sonra suyunun süzülüp temiz su eklenmesi ve bu suyun her gün değiştirilmesi gerekiyor. Derin dondurucuda üç ay süreyle saklanabiliyor. Ancak uzmanlar satın alınır alınmaz tüketilmesini tavsiye ediyorlar.

Etten ekonomik
Tofu Türkiye'de sadece Pınarbaşı'nda yüksek mikrobiyolog Nurcan Kızak ve eşi Arslan Kızak'ın sahibi olduğu Arslan Zirai Ürünler ve Soyanur Soya Ürünleri Gıda ve Limited Şirketi'nde üretiliyor. Kızak çiftinin 5 yıldır sürdürdüğü üretim çalışmaları sonuçlanmış. İki yıldır İzmir'de sadece Kipa'daki süt ürünleri reyonunda satışa sunuluyor.

Soya sütü ve soya fasulyesinden üretilen tofuyla yapılan yemekler için çok geniş bir yemek tarifi listesi var. Sindirimi kolay, etle kıyaslandığında ekonomik olan tofu, yemeklerde genellikle et yerine kullanılıyor. Veya köfte yapılacaksa kırmızı etle karıştırılarak besin değeri yükseltiliyor.

Yemek dünyasının bukelemunu olarak adlandırılan tofu, yemeklerin lezzetini değiştirmiyor ama besin değerini artırıyor.

125 gramlık sert tofudaki protein 9-13 gr. arasında, aynı miktarda yumuşak tofuda ise 9 gr. protein bulunuyor.

Küp şeklinde kesilmiş peynir görünümündeki tofu, salatalardan çorbalara, soslara, sandviçlere, keklere ve dondurmalara kadar birçok alanda kullanılabiliyor. Tofuyla yapabileceğiniz en kolay tarif ise şöyle:

Bir baş kuru soğan küp şeklinde doğranıp sıvıyağda kavrulur. Ayrı bir yerde bir kalıp tofu, bir büyük havuç rendesi, bir miktar doğranmış kereviz sapı ve tuz karıştırılıyor. Tofu sulu bir yapıya sahip olduğundan su eklemek gerekmiyor. Kavrulmuş soğana eklenerek 5-10 dakika pişiriliyor. Omlet gibi bir yemek elde edilmiş oluyor.

Evet, batının geciken keşfi artık mutfaklarımızda... Soyayla yapabileceğiniz kolay yemek tariflerini yandaki sütunlarımızda bulabilirsiniz. Hepinize sağlıklı günler, sağlıklı beslenmeler dileğiyle..

Kaynak:Yeni Asır