E-posta 15.10.2009'de eklendi.

Pozitron Emisyon Tomografi (PET)
Kanserde erken tanı ve tedaviyi sağlıyor
Son yıllardaki en önemli gelişmelerden biri olan PET , görüntülemede getirdiği yeniliklerle başta kanser olmak üzere kalp ve beyin hastalıklarının tanı ve tedavisinde önemli bir ilerleme sağlıyor. Pozitron emisyon tomografi cihazı Acıbadem Hastanesi'nde de hizmet veriyor.

Pozitron emisyon tomografi ya da kısa adıyla PET, nükleer tıp alanında son 10 yıl içindeki en önemli gelişme olarak değerlendiriliyor. PET yöntemi ile vücuda zarar vermeden organların biyolojik ve metabolik işlevleri incelenebiliyor. Tüm PET uygulamalarının yüzde 75'ini kanser vakaları oluşturuyor. Kanserde vücutta yapısal değişiklikler oluşmadan önce biyolojik ve metabolik değişiklikler oluştuğu için PET cihazı ile daha erken tanı konulabiliyor. PET cihazının kanser tedavisinde de önemli bir rolü var.

Kanserin hangi evrede olduğunu belirleyerek tedavinin planlanmasına katkı sağlıyor. PET cihazı İstanbul'da Acıbadem Hastanesi'nde de tanı ve tedavide başarıyla kullanılıyor.



Acıbadem Sağlık Grubu Nükleer Tıp Uzmanı Prof.Dr.Hikmet Bayhan, kanser hastalıklarının ve de kalp hastalıklarının tanısında şu anda en çok kullanılan radyoaktif maddenin flor 18 adı verilen radyoaktif materyal ile işaretli şeker olduğunu belirtiyor ve ekliyor:

"Buna kısaca FDG deniyor. Bu materyalin vücutta davranışı normal, yani radyoaktif olmayan glikoz, nasıl davranıyorsa aynen öyle. Radyoaktif olmayan glikozun vücutta hücrelerin temel besin maddesi olduğunu, kalb kası hücresi, beyin hücreleri gibi çok çalışan hücrelerin bunu çok daha fazla aldığını, tuttuğunu biliyoruz. Glikozu çok kullanan bir diğer hücre grubu da kanser hücreleridir. Kanser hücrelerinde kanserin kötü huyluluk derecesi arttıkça glikoz kullanımı da artar. Böylece bizim verdiğimiz radyoaktif glikoz, normal hücre grupları dışında kanser hücreleri tarafından da çok yoğun bir biçimde tutulur. Ve vücudun herhangi bir yerindeki kanser dokusunu böylece ayırt edebiliriz."

Amerika Birleşik Devletleri'nin en büyük sigorta şirketi olan MEDICARE, 2 yıl süren bir araştırma sonucunda eğer akciğer kanserlerinde tanı ve tedavinin yönlendirilmesinde PET kullanılırsa, yıllık 2 milyar dolar tasarruf edileceğini belirledi.Amerikan Klinik Kanser dergisinin Mayıs 2001 sayısında yayınlanan bir makalede ise, "PET uygulamasının hastanın tedavisini değiştirme oranı yani, PET uygulanan kanser hastalarının yüzde kaçında tedaviyi değiştirdiği saptanmış. Prof. Dr. Hikmet Bayhan,bu oranın yüzde 45 ila 70 arasında değiştiğini, ortalama olarak çok kabaca, uygulamanın yapıldığı yüzde 50 hastada tedaviyi değiştirdiği ve hastaya yapılacak müdahalede farklılaşmaya neden olduğu söylenebilir" diyor.

PET cihazı hangi durumlarda kullanılıyor?

Kalp hastalıkları PET'in en sık kullanıldığı ikinci alan. Bir koroner arter hastasının ameliyat edilip edilmeyeceğine karar verilirken PET cihazından yararlanılıyor. Bu cihazla kalp krizi geçiren bir hastada kalp kasının hücrelerinin canlı olup olmadığın saptanması mümkün. Böylece gereksiz bir bypass ameliyatı engellenebiliyor. PET cihazıyla yapılan uygulamaların

Yüzde 10'luk bölümünü de beyin hastalıkları oluşturuyor. En önemli bunama nedeni olan alzheimer hastalığına PET cihazıyla tanı konulabiliyor. Epilepsi ameliyatlarında da PET'le yapılan incelemelerden yararlanılıyor. Prof. Dr. Hikmet Bayhan PET cihazının diğer nükleer tıp yöntemlerinden farkını şöyle özetliyor:

"Gama ışını yayan radyoaktif maddelerin çok nadirleri dışındakilerin hiçbiri vücuttaki moleküller içerisinde bulunmaz. Doğal olarak yoktur. Halbuki pozitron yayan radyoaktif maddelerin hemen tümü vücut içindeki moleküllerde yer alan atomların radyoaktif tipleridir. Onlar yani karbon, oksijen, azot,flor gibi atomlar vücut içinde doğal olarak bulunurlar. Dolayısıyla bizim işaretleyebileceğimiz ve kullanabileceğimiz radyoaktif molekül çeşidi, vücuttaki molekül çeşidi kadar olabilir, teorik olarak. Bu vücuttaki her şeyi inceleyebilmemiz anlamına gelir. Vücudun gizlerini saptayabilmek artık mümkün gözüküyor."

Tarama amaçlı kullanılabilir mi?

Pozitron emisyon tomografi tarama yöntemi olarak kabul edilmiyor. Prof. Dr. Hikmet Bayhan, "Bunlar, benim bir hastalığım var mı, yok mu, bir gideyim bakayım gibi kullanılacak yöntemler ya da aygıtlar değildir ve pozitron emisyon tomografi uygulamaları mutlaka ama mutlaka müdavim hekimle ve klinik hekimiyle birlikte beraberlik içerisinde uygulanır. Bende kanser var mı, yok mu diye girip, veya bir çalışma yapılıp, bir sonuç elde edilmesi düşünülmemesi gerekli" diye konuşuyor.

Nükleer tıp yöntemlerinin geleceği

2000'li yıllar moleküler tıbbın geliştiği bir dönem olarak adlandırılıyor. Nükleer tıbbın adının moleküler nükleer tıp olacak şekilde değiştirildiğini belirten Prof. Dr. Hikmet Bayhan, şunları söylüyor: "Çünkü hücre içindeki genetik bazda görüntüleme yapabilme, genetik bazda radyoaktif tedavi yapabilme olanaklarına kavuşacağız. Bunlar 2005'li, 2010'lu yıllardan sonra olacak diye tahmin ediyoruz. Böylece, vücutta ulaşamayacağımız noktalar gibi gözüken yerleri, gözümüzle görebilme gibi,elimizle tutabilme gibi ve bunları sağlarken insana herhangi bir zarar vermeden yapabilme gibi bir olanağı elde etmeyi umuyoruz."

Daha fazla bilgi için : Alo Acıbadem (212/216) 544 44 44