E-posta 15.10.2009'de eklendi.

Çoğumuz evden acele çıkıyor ve kahvaltıya zaman ayırmıyoruz. Hatta rejim yapanlar kahvaltı etmeyerek kâr ettiklerini sanıyorlar. Oysa kahvaltı başarılı, zinde ve kilolardan uzak bir hayat için çok önemli. Ve her ülkenin kendine has bir kahvaltı geleneği var.

Oysa kahvaltı vücudun uyandığında ihtiyaç duyduğu demir, fosfor, kalsiyum ve proteini karşılamak için son derece önemli. Pek çok kişinin kahvaltı yapmama bahanesi kilo alma korkusudur oysa sanılanın aksine, kahvaltı yapmamak kilo almaya neden olur.

Kahvaltı yapılmadığında metabolizma yavaşlar; vücut koruma sistemini devreye sokar, yağ depolamaya başlar. Yapılan pek çok araştırma kahvaltı yapmayanların konsantrasyon bozukluğu yaşadığını ortaya koymuş.
Kahvaltı etmemek, sürekli yorguluk hissine, strese ve konsanrasyon güçlüğüne neden oluyor.

Kahvaltı; demir, fosfor, kalsiyum ve protein açısından gerçek bir kaynak olup uyanır uyanmaz gereksinim duyulan tüm besinleri karşılayıp, büyük işler başarmak için vücudu tümüyle hazır hale getirir. Sanılanın aksine, kahvaltı yapmamak kilo almaya neden olur. Kahvaltı yapılmadığında metabolizmayı yavaşlar; vücut koruma sistemini devreye sokarak yağ depolamaya başlar.



KAHVALTIDA B VİTAMİNİ
Kahvaltı sayesinde saat 10:00’dan itibaren vücut fonksiyonları eksiksiz çalışır. Kahvaltıda alınan besinlerle hücrelerde azalan kan şekeri dengelenir.

Kahvaltı müthiş bir enerji kaynağı olup karbonhidratlardan ekmek, mide bağırsak sisteminin çalışmasını kolaylaştırır, sindirim sorunu yaratmaz, açlık duygusunu bastırır.
Türk mutfağında kahvaltıda genellikle B vitamini eksikliği görülür. B1 vitamininin en iyi kaynağı buğdaydır. Ancak buğday da temizlenirken % 30 kayıp olur.

Zaman zaman mısır gevrekleri bu eksikliğin giderilmesini, yanında tüketilen süt ve peynir ile kolaylaştırabilir. B1 vitamini, besinlerden alınan karbonhidratın enerjiye dönüşmesini sağlar. Depresyon ve zihinsel yorgunluğu engeller.

KAHVALTIDA ALINMASI GEREKEN ÜRÜNLER

Süt ve ürünleri: Beyinsel ve bedensel oluşumun güçlenmesini sağlar. Yağ, protein, karbonhidrat, mineral ve vitaminden oluşan süt, her yaşa hitap eder. Erişkinlerde az yağlı olanlarının tercih edilmesi daha uygun düşer. Büyüme çağındaki çocukların, hamilelerin, emzirenlerin bu ürünleri gün içerisinde belirtilen oranlarda alması gerekir.

Peynir: Peynir, Kalsiyum ve B vitamini yönünden oldukça zengin olup günlük peynir ihtiyacı yaşa ve özel durumlara göre değişir. Ortalama 1 ya da 2 kibrit kutusu ihtiyacımızı karşılar.

Yumurta: İyi bir protein kaynağıdır. Erişkinler, haftada 2 kere peynir yerine 2 adet yumurta, çocuklar ise gün aşırı tüketilmesi gerekir.

Kahve ya da çay: Midesi zayıf veya ülser olanların, yüksek tansiyonlu ve kalp rahatsızlığı çekenlerin kafeinden uzak durması gerekir. Çayın içinde bulunan ‘tanen’ kafeine oranla daha uyarıcıdır. Ancak bir bardak çayda bulunan ‘tanen’ aynı orandaki kahveye kıyasla daha azdır. Çay ya çok açık, veya limonlu tüketilerek, ya da çok demlenerek ‘tanen’ miktarı düşürülebilir. Bu madde demir emilimini zorlaştırır ve kansızlığa neden olur.

İDEAL KAHVALTI
Bir bardak oda sıcaklığında su, bunu C vitamini ağırlıklı bir porsiyon meyva ve daha sonra yukarıda sayılan besin öğelerinden en az 1 porsiyon peynir, bir bardak süt, 4 adet zeytin, 1 tatlı kaşığı bal ya da reçel, 2-3 dilim çavdar, kepek ya da yulaf ekmeği ve bir porsiyon söğüş domates-salatalık ile mükemmel bir kahvaltı yapıp güne zinde başlanabilir.


Diyetinizin gizli silahı da "Kahvaltı"
Sabah kahvaltılarını atlamakla kilo kaybedip daha formda bir vücuda sahip olabileceğinizi mi düşünüyorsunuz? Eğer soruya evet cevabını veriyorsanız tüm düşüncelerinizi silip doğru bilgileri öğrenmenizi tavsiye ederiz.

Kahvaltı yapmak, kilo almayı sağlayan hormonların etkisini de kesmektedir. Yapılan bir araştırmada, kahvaltı tahıllarıyla ve kortizol arasında bir bağ bulunmuş, ve stres hormonunun yarattığı açlık ve bunun sonucunda oluşan bel bölgesindeki yağların kahvaltı yapımından sonra görülmediği gözlenmiştir.


Peki diyet yapanlar kahvaltıda ne yemeli? Uzmanların tavsiyelerine göre kahvaltıda yağsız proteinler ve lifli yiyecekler tüketilmelidir. Protein ve lif ağırlı bir kahvaltı daha çabuk sindirilir, kan şekeri oranı sabittir ve böylece çabuk bir acıkma gerçekleşmemektedir. Ayrıca sabah yenen lifli besin sayesinde diğer öğünlerdeki kan şekeri ve ensülin oranını sabit tutmaktadır.Ayrıca lifli besinler şeker hastalığını, kalp rahatsızlıklarını ve krizini, kolon kanserini koruması açısından çok yararlıdırlar.

Sabahları yediğiniz poğaça ve beyaz ekmekten vazgeçip daha sağlıklı bir kahvaltının planını yapmalısınız. Sabahları 400 kalorilik bir protein ve lif ağırlıklı kahvaltı sizi tok tutacağı gibi kilo vermenizi de sağlayacaktır. Beyaz ekmeği kepekli ekmekle değiştirin. Sabah kahvaltınıza lifli meyveleri ilave edin. Göreceksiniz ki kendinizi daha zinde ve formda hissedeceksiniz.

Kahvaltı kiloyu ve kalbi koruyor
Sabahları tatlı uykuyu kahvaltıya tercih edenlerin hızlı kilo aldığı ve kalp krizi riskiyle karşı karşıya olduğu ileri sürüldü. American Journal of Clinical Nutrition dergisindeki bir araştırmaya göre, ilk iki hafta kahvaltı yapan, sonraki iki haftada kahvaltısız güne başlayan normal kiloda 10 kadın üzerinde yapılan araştırmaya göre, kahvaltı yapınca gün boyunca daha az kalori alınıyor. Evden tok olarak çıkanlar gün içinde ortalama 100 kalori daha düşük besin tüketiyor.

Cilt güzelliğinin sırrı da kahvaltı da:
Güçlü bir kahvaltı, sağlık ve güzellik için önemli bir öğün. Kahvaltılarınızdan enerji ve güç veren bal, kahvaltı gevrekleri, meyveler, su, meyve suyu ve sütü eksik etmeyin. Bu besinler cildi, maruz kaldığı olumsuz dış etkenlere karşı güçlendirmenin yanı sıra nemlendirip besliyor. Her dem genç, sağlıklı, formda kalmak ve pürüzsüz bir cilde sahip olmak istiyorsanız kahvaltı mönülerinizi bu besinlerle hazırlayın.


GÜNE ENERJİK BAŞLAYIN
Yulaf, çikolata, buğday, bal ve pirinç. Hepsi de enerji ve güç veren besinler. İçerdikleri yüksek orandaki besinsel değerler nedeniyle cildin doğal savunma mekanizmasını güçlendirerek, dış etkenlere karşı koruma sağlıyor.


Yulaf
Yulaf gevreğini sabah kahvaltıda süt veya yoğurda ilave ederek yiyin. Zengin protein, lif, vitamin (özelikle de B ve D vitaminleri) ve mineral kaynağı (100 gramında 53 mg kalsiyum, 405 mg fosfor, 4.5 mg demir ve 268 mg potasyum bulunuyor) olan yulaf, güç ve enerji verici özellikler içeriyor. Cildinizi tazelemek ve kadifemsi bir yumuşaklığa kavuşturmak için yüzünüze haftada en iki kez 2 kaşık pirinç suyu, 2 damla zeytinyağı ve 2 çorba kaşığı yulaf unu karışımını sürüp 5 dakika bekleyin ve yıkayın.


Buğday
Kolesterol ve tansiyon düşürücü etkili buğday, yüksek oranda B ve E vitaminleri içeriyor. Özellikle E vitamini içeriği ile doğal bir antioksidan olarak cildi yaşlanmaktan koruyor ve kırışıklıkların oluşumunu önleyerek cildin her dem genç kalmasını sağlıyor. Gözdeki damarları koruyup, göz etrafında oluşabilecek çizgileri azaltıyor. Cilde pembelik veriyor. Tırnakları ve saçları güçlendiriyor. Zengin içeriği nedeniyle kozmetik ürünlerinde çok sık kullanılıyor.

Bal
Şeker, fruktoz ve glikoz içeren bal doğal bir tatlandırıcı. Ayrıca antibiyotik özelliği ile mikroplara karşı güçlü bir dezenfektan. Vitamin, mineral ve protein kaynağı olan balın yapısındaki meyve asitleri cildi arındırıyor, azot ve glüsit gibi maddeler nemlendirici özellikler içerip cildin nem dengesini düzenliyor. Oligoelementler ise hücreleri yeniliyor. Manganez, magnezyum, kalsiyum ve silisyum gibi mineraller ise cildi pürüzsüz bir güzelliğe kavuşturuyor.


Pirinç
B gubu özellikle de B1 ve B2 vitaminlerince zengin olan pirinçte ayrıca demir, potasyum, fosfor ve kalsiyum başta olmak üzere diğer mineraller de bulunuyor. Pirinç, hücrelere ihtiyacı olan enerjiyi sağlayıp cildin yıpranmasını önlüyor, içerdiği bol potasyum ve az azot ile kan basıncı değerlerinin düzenli akışını sağlıyor. Zararlı güneş ışınlarının etkisi veya yaşlanma nedeniyle ortaya çıkan cilt lekelerini yok ederek, cildin ışıltılı bir görünüme kavuşmasını sağlıyor.



HANGİ ÜLKE NASIL KAHVALTI EDİYOR?

Coğrafi ve kültürel farklılıklar kahvaltı sofralarına da yansıyor. Ruslar kahvaltıda tatlıyı pek tercih etmeyip, baharatlı şeylere ağırlık verirken, mozarella, salam, domates ve fesleğen, İtalyan kahvaltı sofralarındaki Akdeniz esintilerini simgeliyor. Birbirinden leziz peynirleri ile ünlü Hollandalılar ise kahvaltı sofrasında bile ringa balığı yiyorlar. Deniz ürünleri İsveçlilerin ve Portekizlilerin de kahvaltı sofralarının önemli malzemelerinden biri...

TÜRKİYE’DE KAHVALTI

Geleneksel Türk mutfağında kahvaltının apayrı bir yeri vardır. Türk kahvaltı sofrasının vazgeçilmez lezzetleri arasında; mis gibi kokan kızarmış ekmeği, beyaz peyniri, sahanda yumurtayı, siyah ve yeşil zeytini sayabiliriz. Tulum, dil, çerkez ve kaşar peyniri de Türk kahvaltı sofrasının lezzetine lezzet katar. Sucuk ve pastırmamızın ise tadına doyulmaz. Reçelleri de unutmamak gerekir. En çok tercih edilen gül, bergamut, kayısı, vişne, şeftali, turunç ve portakal reçelleri, aynı anda dört mevsimi birden yaşayn ülkemize yakışır bir çeşitlilik sergilerler. Reçelin yanı sıra, bal ve kaymak da kahvaltı sofralarına başdöndürücü bir lezzet katar. Demli çay ise, Türk kahvaltı sofrasını tamamlayan en önemli unsurdur.

RUSYA’DA KAHVALTI

Rusya’da, Çarlık döneminde olduğu gibi bugün de havyar, lakerda ve balık ürünleri kahvaltı sofralarına lezzet katmaktadır. Ayrıca Rus mutfağında bol baharat kullanılır. Marmelat gibi tatlı çeşitleri ise pek rağbet görmemektedir. Güne başlarken kalorisi yüksek balık, et ve yumurta çeşitlerini tercih eden Rusların “Rus Yumurtası” ve lakerdalı esmer ekmek “Wolga-Schnitte” si tüm dünyada ünlüdür.

İSPANYA’DA KAHVALTI

İspanya’da, bölgeler arasındaki coğrafi ve kültürel farklılık yemek tariflerine de yansımıştır. İspanyol mutfağı çok çeşitli lezzetleri bir arada barındırır. Füme salam, balık, zeytin ve sarımsak ise, her İspanyolun vazgeçilmezleri arasındadır. Kahvaltıda da “Iberia” (zeytinli ekmek) ya da “Bocadillo con tomate” (domatesli ekmek) İspanyol tarzı kahvaltının simgesidir. Bu muhteşem lezzetleri, “Cafe con leche” (sütlü kahve) ve bir fincan “Cortido” (bir çeşit espresso) tamamlar.

İSVİÇRE’DE KAHVALTI

İsviçreliler iyi sunulan tüm yemeklere değer verirler . Bu anlayışları kahvaltı sofralarına da yansıtır. Mısır gevreği, marmelat, bal ve ekmek çeşitlerine peynir ve salam çeşitleri eşlik eder. Tatlı lezzetlerin ağırlıklı olarak hissedildiği bir başlangıçtan sonra, “Appenzeller Cräcker” ve “Bündner Fleisch-Schnittli” gibi çeşitler İsviçrelilerin vazgeçemedikleri tatlar arasındadır.



HOLLANDA’ DA KAHVALTI

Hollanda denildiğinde akla ilk gelenler arasında kuşkusuz yel değirmenleri, lale ve tahta ayakkabılardır. Nakışlı örtülerle bezenmiş dolapların bulunduğu ve tahta figürlerin kullanıldığı lokantaları da dünyaca ünlüdür. Bu turistik simgelerin yanı sıra, tüm dünyada Hollanda, birbirinden leziz peynirleri ile de anılmaktadır. Ringa balığı da bu ülkeye adeta damgasını vurmuştur. İnce kesilmiş salam ve Hollanda peynirlerinin yanında, kahvaltı sofrasında bile ringa balığı ikram edilir. Hollanda usulü bir kahvaltı sofrasının en önemli tamamlayıcı unsurları ise, tatlandırılmış özel bir fincan çay veya kahvedir.


FRANSA’DA KAHVALTI

Sanatın beşiği olarak kabul edilen Frans’da, yemek yapma da adeta sanat olarak nitelendirilmektedir. Hafta içi günlerde bile, öğle ve akşam yemeklerinde Fransızlar birçok çeşidi bir arada bulundururlar. Kahvaltı ise, diğer öğünlere oranla oldukça sadedir. Fransızların kahvaltı sofralarından hiç eksik etmedikleri iki şey vardır: Birbirinden değişik reçel ve ekmek çeşitleri... Gevrek kruasan, taze baget ekmeği ya da “pain comlet” (bir çeşit tahıllı ekmek) ve Fransız reçel çeşitlerinden son derece lezzetli bir “Petit déjeuner” (kahvaltı) hazırlanabilir. “Café au lait” (bol sıcak sütlü kahve) ise, Fransızların en çok tercih ettikleri içecektir.

PORTEKİZ’DE KAHVALTI

Portekiz mutfağı İspanyol mutfağını andırmakla birlikte, biraz daha hafif ve şıktır. Balıkçılığın önemli bir geçim kaynağı olduğu Portekiz’de, deniz ürünleri ile yüzlerce çeşit yemek yapılmaktadır. Portekizliler, kahvaltıya önem verirler ve bu nedenle de doyurucu olmasına dikkat ederler. Deniz ürünleri kahvaltı sofralarının önemli malzemelerindendir. Örneğin ton balıklı ve yumurtalı ekmek “Paozinho com atum” ve sardunyalı ekmek Vasco da Gama” çok sevilen kahvaltı seçenekleridir. Koyu kahve ya da taze sıkılmış portakal ve greyfurt suları, Portekizlilerin kahvaltılarını zenginleştirir.

İSVEǒTE KAHVALTI

İsveç, bilindiği gibi gölleri ve nehirleri ile ünlüdür. Bu nedenle, kahvaltı sofralarında bile balıklı tariflere rastlamak hiç de şaşırtıcı değildir. Sosa yatırılmış alabalık, somon ve bunun gibi çeşitli tatlı su balıkları İsveçlilerin en çok tercih ettikleri kahvaltı menülerini süsler. Ayrıca, özellikle dereotu ve yeşil baharatlar ile muhteşem lezzetler de yaratırlar. Ancak kahvaltı sofralarında tatlı da hiç eksik olmaz. Örneğin “Blåbär-Klöben (üzümlü ekmek üzerine yaban mersini reçeli), İsveç kahvaltılarının vazgeçilmezlerindendir.

MACARİSTAN’DA KAHVALTI

Lezzetli ve baharatlı yemekleri seven Macarlar, hemen hemen tüm yemeklerinde biber kullanırlar. Ayrıca soğan ve sarmısak da Macar mutfağının tamamlayıcı malzemeleridir. “Salamibrot Piroschka” (salamlı ekmek) ya da leziz (Puszta salatalı kepek ekmeği) Macar kahvaltı sofrasının geleneksel tatlarındandır.

DANİMARKA’DA KAHVALTI

Danimarkalılar, tüm dünyada “keyif insanı” olarak bilinirler ve bu nedenle de çeşidi bol, zengin bir mutfağı severler. Kahvaltıda en çok tercih ettikleri tatlı “Wienerbrød”, üzerine eklenen malzemeler ile en leziz ekmek çeşidine dönüşür. Yine bol malzeme ve garnitürlerle süslenen “Smørebrød” lar da, Danimarkalıların ekmekle hazırlanan favori menülerindendir.


İNGİLTERE’DE KAHVALTI

İngiltere denilince akla ilk gelen kuşkusuz “5 Çayı”dır. Kahvaltı da en az onun kadar popüler bir öğündür. Hatta geleneklerine bağlı İngilizlerin; öğle ve akşam yemeklerinden vazgeçebilecekleri, ama kahvaltıdan asla vazgeçemiyecekleri söylenir. Brunch da İngiliz mutfak kültürünün önemli bir parçasıdır. Çeşitli reçel ve marmelatlar, özellikle ünlü buruk portakal mermeladı, İngilizlerin “başrol oyuncuları”dır. Yumurta ise, pişmiş ya da rafadan, çırpılmış ya da tavada; jambon ya da sosis ile, kızarmış tost ekmeklerinin yanında yenir. Bu menü, çeşitli mısır gevrekleri ile de zenginleştirilir.

İTALYA’DA KAHVALTI

İtalya’da “yemek” son derece önemlidir. Hazırlaması bile, tam bir seromoniye dönüşür. Tüm aile bireylerinin buluştuğu öğlen ve özellikle akşam yemekleri çok uzun sürer. Kahvaltı ise ikinci planda tutulur ve deyim yerindeyse “geçiştirilen bir öğündür”. İtalyan kahvaltısında, ev yapımı küçük ekmekçiklere ya da “Tramezzini”lere (üçgen tost ekmekleri) cappuccino ya da espresso eşilik eder. Mozarella, salam, domates ve fesleğen, İtalyan kahvaltı sofralarındaki Akdeniz esintilerini simgeler.