E-posta 15.10.2009'de eklendi.

Neden bazıları hiç kilo alamazken bazıları 'su içse' yarıyor? Bilim adamları bu sorunun cevabını arayorlar. Bu konuda "Nutri-genetik" uygulamaları izlenen yol oldu.

Acıbadem Hastanesi Genetik Tanı Merkezi Müdürü Doç. Dr. Ender Altıok, nutri-genetik uygulamalarını anlattı.

* Nutri-genetik neyi araştırıyor?

Nutri-genetik, insanların besinlere verdikleri cevapların genetik yapılarına göre farklılıklarını araştırıyor. Neden aynı miktar yediği ve aynı fiziksel aktiviteyi gösterdiği halde, bazı insanlar daha şişman ve diğerleri daha zayıf? "Koklasam kilo alıyorum" ile "10 misli fazla yiyor, kilo almıyor" deyişlerinin tanımladığı durumun bilimsel açıklaması var mı? Kemik erimesi riski neden bazı insanlarda daha fazla? Bu gibi soruların yanıtı, herkesin bazı genlerindeki farklılıkların besinleri kullandığında farklar yaratması veya başka bir deyişle, genlerimize özgü besinler almıyor olmamız. Bazı genler bireyler arasında farklılık (polimorfizm) gösterir.



Bu bireysel farklılıklar, besinlerden her bireyin nasıl etkilendiğini de belirler. Yiyecekleri ne ölçüde sindirdiğimiz ve ne kadarını kullanabildiğimiz açısından farklılık taşırız. Bazı insanlar besinlerdeki kalsiyumu daha iyi kullanarak, kemik erimesine karşı daha dirençli olur. Bazıları ise, havuçtaki beta karoten maddesinden daha fazla A-vitamini elde edebilir. Kalp damar hastalıklarını önlemek için yağ oranı düşük aynı diyeti yapan, ancak bazı genlerinde farklılıklar olan iki birey düşünün. Bunlardan birisi diyetten yararlanarak kandaki yağ oranını düşürmeyi başarırken, diğeri gen farklılığı nedeniyle bu diyeti yapsa da yağ oranını düşüremez. O halde, ikinci hastanın gen farklılığı nedeniyle farklı bir diyet alması gerekir.

Nutri-genetik, yediğimiz besinlerin genlerimizi nasıl etkilediğini araştırırken, dolayısıyla sağlığımızı veya hastalığımızı nasıl etkilediğini de araştıran bir bilim alanı. Aynı besini alan herkesin farklı genetik cevabı oluşur. Bir insanın yediği her yiyeceğe karşı cevabı da aynı değildir. Doğru besinleri almak sağlıklı olmamızı sağlar.