E-posta 15.10.2009'de eklendi.

Oruca kendi kendine karar vermek, tedavi ile sağlanan iyileşmeyi ve sağlığı riske atmak anlamına geliyor

Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Endokrinoloji Polikliniği Sorumlusu Doktor Pelin Tütüncüoğlu, diyabet hastalarının doktor onaylamadığı takdirde kesinlikle oruç tutmamaları gerektiğini söyledi.

Diyabet tedavisinde insülin kullananların oruç tutamayacağını belirten Dr. Pelin Tütüncüoğlu "Tip 2 diyabet dediğimiz, hastalığı yeni başlamış, kan şekeri düzenli giden hastalar isterlerse oruç tutabilirler. Ama yine de oruç tutmak birçok diyabet hastası için sakıncalı olabiliyor. Çünkü bu hastaların iyilik halinin devamı için öğünlerini kaçırmaması gerekiyor. Çok uğraşarak düzere soktuğumuz kan şekeri değerleri oruçla birlikte bozulabiliyor. Bu nedenle diyabetliler arasında çok kısıtlı bir gruba gönül rahatlığıyla orucunu tutabilirsin diyoruz. Oruç tutmak isteyenler mutlaka takiplerini yapan doktorun onayını almalı. Öğünlerin içeriğinin ve açlık ve tokluk ilaçlarının alınması gereken saatlerin oruca göre yeniden ayarlanması gerekiyor" dedi.



EKŞİ MEYVE TERCİH EDİN
Uzmanlar tarafından oruç tutan sağlıklı insanlara önerilen "İftarda birdenbire midenize yüklenmeyin" önerisine oruç tutan diyabetlilerin özellikle uyması gerekiyor. Oruç sırasında düşük seviyelerde seyreden kan şekeri düzeyinin iftarla birlikte birden yükselmesi bu hastalarda kesinlikle istenmeyen bir durum. Bu nedenle su, zeytin, peynir gibi hafif tadımlık iftariyeliklerle oruç açıldıktan sonra yemeğe ılık bir çorba ile devam edilmeli ve ardından yarım saat 45 dakika ara verilmeli. Diyabetlilerin Ramazan boyunca tatlılardan da uzak durması gerektiğine dikkat
çeken Diyet ve Beslenme Uzmanı Erkan Erdal "Özellikle sahurda daha çok ekşi meyveler tercih edilmeli. Kan şekerini daha yavaş yükselten ekşi elma, mürdüm eriği, erik, kuru erik gibi meyveler tercih edilirken incir ve üzüm gibi meyveler yenmemeli" diye konuştu.

KALP YETMEZLİĞİ OLMAMALI
Yüksek tansiyonu olanlar da doktordan onay alarak oruç tutması gereken diğer bir hasta grubu. Dahiliye Uzmanı Tuncay Filiz, yüksek tansiyon hastasının kalple ilgili bir problem olmadığı sürece rahatlıkla oruç tutabileceğini ifade ederek "Hastamız ilaçlarını düzenli alıyorsa, doktorunun diğer yaşamsal tavsiyelerine uyum gösteriyorsa, oruç tutmasında da sağlık açısından herhangi bir sakınca görülmediyse gönül rahatlığı ile orucunu tutabilir" dedi.
Yüksek tansiyon hastalarının önünde oruç tutmamak için mutlak bir engel olmadığına dikkat çeken Dr. Tuncay Filiz "Ancak kişide yüksek tansiyonun yanı sıra kalp yetmezliği gibi bir başka hastalık da mevcutsa ve bu nedenle günde 3-4 ilaç kullanması gerekiyorsa oruç, bu ilaçların kullanımına engel olacağı için riskli hale gelir. Günde bir kez tansiyon hapı alanlar ise genel kurallara dikkat ettikleri sürece oruç tutabilirler" diye konuştu.

TUZA DİKKAT
Yüksek tansiyon hastalarının Ramazan boyunca iftar ve sahurda öncelikli olarak dikkat etmesi gereken konuyarın başında tuz kısıtlaması geliyor. Bu nedenle hazır soslar, pastırma ve sucuk gibi şarküteri ürünleri, turşu ve salamura gibi aşırı tuzlu yiyeceklerden kaçınmaları gerekiyor. İftarla birlikte yemeğe birden yüklenmek, tansiyonu yükseltebileceğinden bu hasta grubu için de sakıncalı.

"Orucu su ile açmak son derece yerinde olacaktır" diyen Dr. Tuncay Filiz "İftar yemeğinin hafif seçilmesi sağlıklı insanlar için olduğu kadar bu hastalar için de çok önemli. Yağlı ve tuzlu yemekleri kesinlikle önermiyoruz. Bunun yerine içilen suyun ardından orucu çorba ile açmak, mutfak kültürümüzde de yeri olan son derece güzel bir gelenek" dedi. Yüksek tansiyon hastaları ayrıca sağlık sorunları yaşamamak ve ani tansiyon yükselmelerinden korunmak için yatağa da çok dolu bir mide ile girmemeye dikkat etmeli.

Sağlıklı Ramazan mönüleri
Aşağıda belirtilen mönüler oruç tutabilecek diyabet ve yüksek tansiyon hastaları için örnek olması bakımından Diyet ve Beslenme Uzmanı Erkan Erdal tarafından hazırlandı.

Sahur için
Mönü 1:
1-3 dilim ekmek
1-2 dilim peynir veya yumurta
5-6 zeytin
Sınırsız söğüş sebze
bir porsiyon meyve (örneğin bir elma)
1-2 ceviz veya 3-5 fındık
2 çay kaşığı bal
* Tansiyon hastaları peyniri tuzsuz tercih etmeli, diyabetliler mönüden balı çıkarmalıdır.

Mönü-2
1 bardak şekerli süt
bir dilim çok yağlı olmayan peynirli veya kıymalı börek
sebze söğüş
* Her iki hasta grubu için de börek az tuzlu hazırlanmalı, diyabetliler sütü şekersiz içmelidir.

Mönü-3
1-3 dilim ekmek
1 kase kurubaklagil çorbası
bir kase yoğurt
sebze söğüş

Mönü-4
1 porsiyon melemen veya omlet (2 yumurta ile hazırlanmış)
1-3 dilim ekmek
meyve veya söğüş sebze

İftara özellikle dikkat
Yüksek tansiyon hastaları aşağıdaki iftar mönülerinden tercih ederken tüm yemeklerin ve iftariyeliklerin tuzsuz olmasına dikkat etmeli. Diyabet hastaları ise listeden tatlıları çıkararak yerine ekşi elma, mürdüm eriği gibi çok şekerli olmayan meyveleri tercih etmeli. Ayrıca her iki hasta grubu da yağdan kaçınmalı.

Mönü-1
4-5 zeytin veya 3-4 hurma veya 1-2 dilim peynir
veya 1 kase ılık çorba

yarım saat 45 dakika sonra

1 porsiyon etli sebze yemeği
Bir tabak salata
Bir kase yoğurt
1-2 dilim ekmek

1-2 saat sonra
1 porsiyon meyve
veya
Bir kase sütlü tatlı

Mönü-2
2 zeytin, 2 hurma, 1 dilim peynir, bir kase çorba

yarım saat 45 dakika sonra

salata
120 gram yağsız haşlama et
yoğurt
1-3 dilim

1-2 saat sonra
1-2 porsiyon meyve veya komposto

Mönü-3
2 zeytin, 2 hurma, 1 dilim peynir, bir kase çorba

yarım saat 45 dakika sonra

bir tabak kurubaklagil
4-6 yemek kaşığı bulgur ya da pirinç pilavı veya makarna
salata ve yoğurt

1-2 saat sonra

meyve